Violencia sexual
Ziztadak: gizonik gabeko festak, noizko?

Twitterren behin baino gehiagotan galdetu zaie emakumeei ea zer egingo luketen gizonak hogeita lau orduz desagertuko balira. Badira munduko arazo guztiak konpondu edo egoera luzatzeko era bilatzea proposatzen duten emakume anbiziotsuak, baina erantzunak, oro har, ez dira nahiko genukeen bezain erradikalak. Ez dute askok iraultza feminista proposatzen. Aldiz, honelakoak amesten dituzte emakumeek: gauez bideak egitea edo hondartzan paseatzea, sudur puntan jartzen zaien gona jantzita edo hijabik gabe irtetea kalera, eguneroko mansplainingak aurreztea, curriculuma zuzendari lanpostuetara ere bidaltzea, lagunekin mendian izarpean pasatzea gaua, parrandan irtetea edariaz arduratu edo bizitza arriskatu gabe, etab. Baina zenbait gizon beti traban.

Euskal Herrian ere emakumeok ezin dugu herriko jaiez lasai gozatu. Jakina denez, nazioartean harrotu den olatu matxistara igo dira bertako gizon asko ere, eta ehundik gora ziztada salatu dira. Erasotzaileek injektatzen duten mezua argi dago: espazio publikoa ez da emakumeena. Hots, gizonena da. Eta guk, haien eremutzat duten horretan, erne egon behar dugu beti, bidesaria ez baita merkea izaten.

“El fenómeno de los pinchazos nos permite pensar que hay un movimiento de hombres organizados”

Gessamí Forner

12

Violencia machista

Nerea Barjola “El fenómeno de los pinchazos nos permite pensar que hay un movimiento de hombres organizados”

Gessamí Forner

12

Nerea Barjola (Santurtzi, 1980) es autora del ensayo ‘Microfísica sexista del poder’ (Virus Editorial).

Terror sexual Feministas advierten de que el fenómeno de los pinchazos puede originar terror sexual, limitando los movimientos de las mujeres

Hasiera batean uste zen ziztaden azken helburua zela sumisio kimikoaren bidez emakumeak ezgaitu eta sexualki ere erasotzea. Ordea, azterketek erakutsi dute sarritan sustantziarik gabeko ziztadak izan direla, beldurra zabaltzeko asmo hutsez eginak. Ziztada horiek, beteak zein hutsak, eraso sexualekin amaitu ala ez, botere patriarkala sentitu eta konfirmatzeko beste bide bat dira; are gehiago, emakumeei min ematea lagun-taldean maskulinitatearen neurgailutzat erabiltzen bada. Maskulinitatea ez denez gizona emakumearen gainetik dagoelako mitoa justifikatzeko inbentzio bat baino, gezurra den heinean, etengabe frogatu beharra baitago anaiarte goxoan.

Zoritxarrez, gizarteari oraindik ez zaio interesatzen gizon gehiegik emakumeekiko duten enpatia falta patologikoa eta gorrotoa sendatzea. EAJk Eusko Jaurlaritzatik eraso matxisten aurkako protokoloa eguneratu du ziztadei erantzuteko. Bai, PSE-EErekin batera, Emakunde Lehendakaritzatik gizarte politiketako sailera jaitsi duten horiek berek, Gobernuaren jardun osoan eragiteko gaitasuna ebatsiz. Ados protokoloa berritzearekin; baina bistan da ez duela emakumeen artean zabaldu den ikara lasaituko. Politika publikoek emakumeen aurkako indarkeriaren prebentzioan etengabe kale egiten dute edo labur geratzen dira, eta kasu hau ez da salbuespena. Gainera, hedabideen eta sare sozialen laguntzaz, irakurketa alarmista bat hedatu dute, emakumeen gain utziz beren burua babesteko erantzukizuna. Ziztadei lotutako kanpainek emakumeoi autokontrola eskatzen digute, eta gure erabakiak erasoak saihesten ahalegintzera moldatzeko, gure bizitza eta askatasuna mugatzera bultzatuz; esfortzuak gizonak haien lekuan jartzera bideratu beharrean. Hamaikagarren porrot honen aurrean, emakumeok klase gisa antolatu beharra dugu, Nerea Barjolak proposatu bezala, autodefentsa feminista indartzeko. EAJren protokoloa gorabehera, brigada moreek lanean jarraitu beharko dute herriko festetan, zerbitzu publikoen lana beharko lukeena haien gain hartuta.

“Agian, aintzat hartzeko moduko aukera bat litzateke 2023ko herriko jaietan gizonik gabeko espazioak irekitzea, emakumez bakarrik josi ditzagun dantzak, entzierroak eta alardeak”

Indarkeria horren aurrean, Villabonan, adibidez, txosnagunea eta tabernak aurreikusi baino lehenago itxi dituzte. Ondo deritzot: festak ez badira emakumeonak ere, ez dira inorenak izango. Baina bada beharbada beste bide bat, bereziki emakumeak eta txosnetako kolektiboak zigortuko ez dituena. Badira soilik emakumeentzat diren hainbat bakarleku edo erretiro eta jaialdi. Agian, aintzat hartzeko moduko aukera bat litzateke 2023ko herriko jaietan gizonik gabeko espazioak irekitzea, emakumez bakarrik josi ditzagun dantzak, entzierroak eta alardeak, eta esparru seguru izan daitezen plaza, taberna eta txosnagunea, ordutegi zehatz batzuetan bakarrik baldin bada ere.

Imajinatzen duzue gure herriko jaietan irten ahalko bagina jazartuak, baimenik gabe ikutuak, drogatuak eta erasotuak izateko arriskurik gabe? Nik uste badela garaia. Bestalde, horrelako shock-terapia baten eraginez, hurbilago genuke gizonek anaitasunaren itun sozialari lehentasuna emateari utziko dioten eguna. Apika, probableagoa litzateke bortxatzaileen talde pribaturen baten, baten bat ausartzea burundanga ekarriz gero lagunak salatuko dituela esatera.

Zer iruditzen zaizu gizonik gabeko festen ideia, gehiegizkoa? Irun eta Hondarribiko alarde matxistak eta haien babes politikoa baino neurrigabeagoa? Ziztadak, sumisio kimikoa eta talde bortxaketak baino larriagoa?