Corpos Incómodos
A teoría queer: home de palla do feminismo excluínte

O argumentario interno do PSOE filtrado o 9 de xuño que nega a realidade das mulleres trans fixo saltar de novo todas as alarmas. Reactivouse a roda do debate, da acusación, e do conflicto, situando no centro “o queer” como un ente abstracto. Un home de palla construído por ríos de tinta que agocha a única realidade que hai tralas leis trans: os dereitos humanos. 

Orgullo Pancarta Todes Tenemos Derechos
Manifestación do Orgullo Crítico en 2018. Álvaro Minguito
11 jun 2020 16:25

A filtración o pasado 9 de xuño dun argumentario interno do PSOE contra a teoría queer volveu activar a roda de conflictos no feminismo que se freara coa pandemia. As acusacións encadéanse unhas tras outras, revestíndose de auténtica violencia nalgúns casos, e producíndose un choque de discursos que semella non poder ser resolto por ningún lado. Os fundamentos están claros: mentres que dende o colectivo trans non cesamos na loita pola despatoloxización, estase a producir unha revolta no seo do feminismo mainstream contra as leis que a regulan, argumentando que son un perigo por supoñer a materialización institucional das teorías queer, “que pretenden eliminar ás mulleres”.

Pola nosa banda, as persoas trans asistimos atónitas ante un debate que nos pon no centro e sobre o que non temos voz. Quizais, se a tiveramos, quedaría claro que está a ser ese mesmo debate quen coloca na nosa axenda este compendio teórico que a inmensa maioría de nós non leu. E é que a conexión que temos co queer non é algo que saia das academias, senón do feito de compartir rúa e loita con tantas persoas, cis ou trans, que asumen dita etiqueta para si.

Deste xeito, as persoas que se definen como queer tampouco basean as súas vivencias en teorizacións complexas, senón que o que fan, do mesmo modo que nós, é tensar a corda do sistema sexo-xénero poñendo os seus corpos e vivencias diante, cuestionando os roles e estereotipos patriarcais e xogando con eles, e a fin de contas, construíndo un futuro onde ás persoas non lles sexan asignados ditos roles, estereotipos e opresións en base aos xenitais cos que naza. Eu pregúntome se non é iso a abolición do xénero, á que se refiren para escusar que nós non caibamos no seu futuro utópico.

Englobalo todo nunha teoría non ten outra intención que a de deshumanizar ao colectivo (...), converténdoo nunha maraña de conceptos que impida ver a realidade: a necesidade desas leis na loita polos dereitos humanos historicamente negados.

Con todo, englobalo todo nunha teoría non ten outra intención que a de deshumanizar ao colectivo que está tras as leis trans, converténdoo nunha maraña de conceptos e palabras que impida ver a realidade, que non é outra que a necesidade desas reformas na loita polos dereitos humanos que historicamente nos foron negados.

Pero entón, de onde sae esta insistencia nas teorías queer? A resposta a esta pregunta reside na principal diferencia entre o que propón o activismo trans e o que propoñen as teorías queer, que non é outra que o suxeito ao que está destinado. Mentres as nosas reivindicacións falan das necesidades que ten un colectivo concreto que non supera o 0,2% da poboación, as teorías de filósofas como Judith Butler reflexionan sobre modelos alternativos de sociedade pensados para derrubar os piares do patriarcado. Mesturalo todo sen ningún rigor non ten outra fin que a de artellar a mensaxe de que nós falamos para toda a sociedade, de que queremos borrar a tódalas mulleres e enmascarar as súas opresións.

Evidentemente isto non é certo, xa que é imposible negar que nacer con vaxina, sexas un home trans, unha muller cis, ou unha persoa non binaria, equivale a unha carga de opresións patriarcais difícil de esquivar, e que, como tódalas opresións, intersecciona con outras como raza ou clase. Por isto, tampouco se pode negar que a vaxina sexa un suxeito de vindicación feminista ou que tras séculos de invisibilidade estea presente no discurso, mentres haxa sometemento patriarcal sobre os corpos haberá conas insubmisas (entre elas, as de moitas mulleres trans).

Mentres as nosas reivindicacións falan das necesidades do 0,2% da poboación, as teorías queer reflexionan sobre modelos alternativos de sociedade pensados para derrubar o patriarcado.

Admitir isto, por un lado, non elimina que as mulleres trans suframos violencia machista polo simple feito de existir e independentemente do que teñamos entre as pernas, nin moito menos se pode traducir na negación do trans, como está acontecer co discurso do feminismo trans excluínte. Principalmente porque a carga que o patriarcado lle atribúe aos corpos non define a identidade de tódalas persoas nin o xeito no que nos situamos dentro da vida en sociedade. 

Dende a miña propia experiencia podo afirmar que cando iniciei o proceso de transición comecei a experimentar unha vixilancia social sobre o meu corpo que antes non sentira. O espazo público polo que transitaba encargábase de transmitirmo perante olladas e expresións nas faces da xente sobre as que eu tiña certo control dependendo da miña adaptabilidade á norma. Tratábase de entender o novo enfoque ao que eu era sometida, e de deixar de exercer privilexios como o de non preocuparme pola miña aparencia, ou mesmo de abandonar costumes tan banais como quitarme a camisola na praia.

Se era quen de someterme e adaptarme ao que se agardaba de min, de non facerme notar, de non alzar moito a voz ou non sorprender coa miña vestimenta, a vixilancia tornábase condescendencia e os rostros mudaban cara a amabilidade. Non atraer olladas que alertaran dunha transgresión do que se espera dunha muller era unha peza clave para pasar desapercibida e non sufrir agresións.

Corpos Incómodos
De excursión ao armario
“A cisapariencia non é máis que un parche mal posto polo que se segue a escapar a violencia, xa que só é posible arranxar este burato no sistema situando o feito trans como unha condición de igualdade.”

Nese momento puiden comprender que a tónica diferenciadora dentro da miña experiencia vital, foi a perda do privilexio que un día tiven, someterme aos novos moldes e aceptalos sen protestar para non ser cuestionada. Aceptar que a miña opinión ía ser considerada de segunda en case todos os espazos mixtos que ocupara, que non podía apoderarme pensando en seguir o camiño dos meus referentes porque xa non había referentes, que é normal escoitar comentarios que te menosprezan como persoa e te sitúan no marco da minoría de idade, e o peor de todo, que hai que aprender a vivir co medo. A vixilancia non mudou coa miña transición, senón que o que o fixo foi a miña resposta con respecto a dita vixilancia, e iso acontece porque en todo momento, dende que deixei de ser considerada un home e de ter ese privilexio, actuou sobre min o mesmo esquema de violencia machista.

A expansión virulenta destes discursos non é máis que unha reacción a asimilar o trans como parte da nosa realidade, como algo que veu para quedarse tras décadas silenciado polo patriarcado.

Todas temos moito camiñado como para non asimilar aquela máxima de que os dereitos humanos nunca restan, e que, polo tanto, aceptar que as mulleres trans somos mulleres non borra as opresións de ninguén. A explicación é tan sinxela como entender que non ter vivido certas opresións patriarcais non é algo incompatible con ser suxeito de outras que tamén o son. Asumir isto implica asumir que non hai ningunha incompatibilidade entre as reivindicacións que poidamos ter as mulleres trans e as que poidan ter outras mulleres cis, e isto, téñeno amosado as manifestacións feministas da Galiza do último 8M, onde se berrou polo dereito a parir con dignidade en Verín, polo dereito ao aborto ou contra a violencia obstétrica á vez que se rexeitaba a patoloxización e exclusión das mulleres trans.

Transexualidad
“Os grupos antidereitos practican unha ideoloxía de odio”
Bianka Rodríguez traballa polo recoñecemento dos dereitos humanos das persoas LGTBI en El Salvador, onde as mulleres trans teñen unha expectativa de vida de 33 anos.

A expansión virulenta destes discursos non é máis que unha reacción a asimilar o trans como parte da nosa realidade, como algo que veu para quedarse tras décadas silenciado polo patriarcado. Un exercicio que implicaría cuestionar todo o aprendido, e, con iso, sufrir a incomodidade que provoca toda deconstrución. O camiño doado, o que estaba a seguir a maioría da sociedade ata fai ben pouco, é negarnos e silenciarnos, malia que faga falta un totum revolutum carente de rigor ou introducir na axenda unha teoría para disfrazar ás persoas de conceptos, ocultando unha resposta directa contra a nosa reivindicación de deixar de seren consideradas enfermas mentais. Pese a isto, non debe esquecerse que nós temos moita experiencia en sobrevivir a situacións de urxencia e violencia, polo que todas aquelas que decidan sumarse ao discurso contra as leis trans deberían ter en conta non se está a posicionar contra unha corrente de opinión sen máis nin contra unha teoría dos 90, senón contra os anhelos históricos dun colectivo.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Opinión
Opinión 8M 2025: por un feminismo queer
No encajamos en vuestro mundo, ni queremos encajar. No nos dejamos callar con unas migas que se caen de vuestras mesas llenas de privilegios. Lo queer abre nuevos espacios de lo inteligible y lo vivible.
Antipunitivismo
Antipunitivismo Las malas víctimas responden
Este texto lo firmamos dos malas víctimas, comprendiendo con ello sujetos que deciden disputar tal categoría.
Queer
Proclama Los monstruos hablan
Este blog surge con la idea de dar cabida a todos esos monstruos o ideas que no pueden entrar dentro de los límites de respetabilidad de la izquierda progresista.
#63346
16/6/2020 18:03

É interessantíssimo ler este artigo, que se elabora desde a experiência desta mulher trans, ainda que parte de afirmaçons, que estou segura que muitas de nós estamos deseando que se nos argumentem, por ejemplo, quando se afirma do documento do PSOE que "nega a realidade das mulheres trans", assim, sem argumentos. Do mesmo xeito que se nomea umha "revolta no seo do feminismo mainstream contra as leis que a regulan" afirmaçom que nom se pode confirmar em parte algumha do texto, nem forma parte da prática das feministas do PSOE, esqueçamos se o termo “mainstream” tem intençom peiorativa ou outra .

Criticar conceptos no borrador da lei nom se pode categorizar como "estar em contra da lei", estar em contra do colectivo ou dos DDHH. As criticas son para aqueles conceitos inspirados polas teorías queer, que por ponher um último ejemplo, na ONU Mulheres, acabam de definirmo-nos, ao aplicar essas teorias, como "pessoas menstruantes" por evitar a palavra mulheres.

A autora dá na clave quando afirma qual é o objetivo "construíndo un futuro onde ás persoas non lles sexan asignados ditos roles, estereotipos e opresións en base aos xenitais cos que naza" Um objectivo no que coincidimos e que queda moi bem reflectido no texto do PSOE, mas nom queda tam claro no borrador da Lei.

Asegura a autora : "Con todo, englobalo todo nunha teoría non ten outra intención que a de deshumanizar ao colectivo que está tras as leis trans, converténdoo nunha maraña de conceptos e palabras que impida ver a realidade, que non é outra que a necesidade desas reformas na loita polos dereitos humanos que historicamente nos foron negados." Som acusaçons moi graves que hai que demonstrar, porque estamos a falar de companheiras, aliadas, que nom estám ponhendo em questom a necessidade da Lei, se nom alguns conceptos do borrador, e as palavras, nas leis, som fundamentais.

A autora fai umha definiçom claríssima do que está no centro do debate: "é imposible negar que nacer con vaxina, sexas un home trans, unha muller cis, ou unha persoa non binaria, equivale a unha carga de opresións patriarcais difícil de esquivar, e que, como tódalas opresións, intersecciona con outras como raza ou clase. Por isto, tampouco se pode negar que a vaxina sexa un suxeito de vindicación feminista ou que tras séculos de invisibilidade estea presente no discurso, mentres haxa sometemento patriarcal sobre os corpos haberá conas insubmisas (entre elas, as de moitas mulleres trans)." Coincidimos logo em que o problema nom é a biologia, nom é o sexo, o problema é o género, construto opressor que nom pode definir-se como identidade.

" Aceptar que as mulleres trans somos mulleres non borra as opresións de ninguén, todas aquelas que decidan sumarse ao discurso contra as leis trans deberían ter en conta que non se está a posicionar contra unha corrente de opinión sen máis nin contra unha teoría dos 90, senón contra os anhelos históricos dun colectivo." Totalmente de acordo, mas insisto, ningumha feminista, ningum escrito que chegara a este debate ou aos que circulam polas redes pretendem somar contra as leis trans, mas sim contra umha vissom inspirada na teoria queer, que eleva o género a categoria de identidade. E, se nom fosse o momento político onde nos encontramos, coa ofensiva mediática e de distintos poderes económicos, políticos, religiosos, que está a sofrer o feminismo, nom estaria comentando tal ou qual escrito do PSOE, mas vejo que este debate, segundo a minha opiniom, tam manipulado, está a funcionar coma um cavalo de Tróia dentro do movimento.

2
21
#64311
30/6/2020 10:06

Ola, são a autora. Grazas pola túa reflexão. Cando digo que vai en contra nosa é porque en todo momento se está a por no punto de mira a despatoloxización, que é a nosa principal reivindación, non produto dunha teoría.

22
0
Derecho a la vivienda
Manifestación estatal Mapa | Más de 40 ciudades se movilizan este 5 de abril por el derecho a la vivienda
Decenas de miles de personas en más de 40 localidades de todo el Estado español saldrán a la calle el próximo 5 de abril para reclamar medidas para hacer frente a la crisis de vivienda.
Militarismo
Alejandro Pozo “El oportunismo de la industria militar española aprovechando lo que pasa en Gaza es grave”
Este investigador sobre paz, conflictos armados, desarme y acción humanitaria denuncia que el rearme ya está teniendo lugar y que el Ejecutivo escamotea información sobre las relaciones comerciales de la industria con Israel.
Israel
Guerra en Gaza Israel ordena evacuar Rafah ante la previsión de un ataque terrestre
En la mañana del 31 de marzo, las fuerzas militares de Israel han ordenado a la población evacuar gran parte de Rafah, en el sur de la Franja de Gaza.
Francia
Francia Marine Le Pen es condenada por malversación y no podrá concurrir a las elecciones de 2027
Un caso de corrupción con los asistentes del Parlamento europeo golpea a la ultraderecha francesa. Le Pen y su partido, Agrupación Nacional, son condenados por el Tribunal Penal de París.
Precariedad laboral
Precariedad laboral Europa presiona de nuevo a España para que modifique la indemnización por despido improcedente
El Consejo de Europa concluye que el sistema español viola la Carta Social Europea al considerar que la compensación española no repara el daño a los trabajadores ni disuade de hacerlo.
Myanmar
Terremoto Myanmar: un país bajo los escombros
Con el cronómetro en contra, los equipos de rescate de Myanmar continúan buscando bajo los escombros a los supervivientes del que ya se considera el peor terremoto sufrido en las últimas siete décadas en el país.

Últimas

Huelga
Huelga Nueva jornada de huelga en Renfe el 1 de abril
Los tres sindicatos que no firmaron el acuerdo recuerdan que hay convocatoria de paro en todo el territorio. Reclaman mejoras en el servicio público.
Comunidad de Madrid
Comunidad de Madrid Los trabajadores de Metro celebran el nuevo convenio pese al temor de perder empleos por las automatizaciones
“Es el mejor acuerdo que he visto en 43 años que llevo trabajando aquí”, explica el representante de Solidaridad Obrera en la mesa negociadora, Braulio del Pozo, que destaca que se recupera en parte el poder adquisitivo de la plantilla.
Opinión
Vivienda Abrazar la reacción para salvar la propiedad privada
La rearticulación de las posiciones políticas de las clases propietarias con los discursos de extrema derecha alumbran la hipótesis del rentismo nativista.
Sexualidad
Consultorio de sexualidad Los mil y un orgasmos femeninos
El clítoris, la vagina y el cérvix están inervados por distintos nervios que, al ser activados en distintas combinaciones, producen sensaciones diversas.
Que no te lo cuenten
Que No Te Lo Cuenten De amenazas ambientales y memoria histórica
VV.AA.
La ciudadanía gallega y extremeña alza la voz contra proyectos que amenazan sus territorios y medioambiente.
Más noticias
Opinión
Opinión Sonará tu nombre cuando nazca el mío
No fue hasta que empecé a habitar mi propio cuerpo que entendí que podía contar mi historia. Una carta de amor travesti en el Día de la Visibilidad Trans.

Recomendadas

Galicia
Galicia Bimba y Lola se aleja de las fibras textiles de Altri con la salida del presidente de Greenalia de su consejo
El presidente de Greenalia y antiguo consejero delegado de Inditex, José María Castellano, abandona su puesto en la empresa cerrando una puerta más a la salida de la celulosa supuestamente creada para fibras textiles.
Redes sociales
El asesino de los CEO El fenómeno fan Luigi Mangione, ¿por qué tanta gente apoya a un asesino?
El caso del chico de clase alta que disparó sobre un CEO de una aseguradora médica ha desatado una ola cultural y de apoyo como no se había visto antes.
Literatura
Silvia Nanclares “Moratalaz nace como barrio franquista, solo que no contaban con la presión vecinal”
Con ‘Nunca voló tan alto tu televisor’ la escritora madrileña regresa a su barrio y examina lo que quedaba debajo de la cáscara de progreso que supuso la construcción del edificio de Torrespaña, aun hoy uno de los más reconocibles de la ciudad.
Cómic
Cómic Un gran poder conlleva una gran responsabilidad: ¿los superhéroes de cómic son de derechas o de izquierdas?
¿Encarna Superman a la socialdemocracia liberal, es Batman un militante anarcocapitalista y el Capitán América la bandera del nacionalismo? La respuesta no es tan sencilla si se repasa la historia del género.