Trata
A xuíza do caso Carioca deixa a pelota no tellado da Xunta na peza principal

“Armando é unha bomba de reloxería, o día que estoupe xa verás”. Con estas palabras, caídas en saco roto, dirixíase un garda civil ao seu superior en relación a Armando Lorenzo Torre —daquela cabo primeiro e responsable case exclusivo da xestión do Equipo da Muller e o Menor (EMUME) da Comandancia da Garda de Civil de Lugo, malia non contar con ningún tipo de especialización—. Armando, presunto cerebro da maior trama de prostitución investigada no Estado, é o obxecto principal de investigación da peza separada número 1 do caso Carioca, dun total de 47 pezas: 274 tomos e un volume de folios que triplica os 43.000 do sumario do 11M dan conta da complexidade da causa.

A investigación da Carioca comeza en decembro de 2008, tras a denuncia interposta pola testemuña protexida 123-B, unha prostituta brasileira que tería sido agredida sexualmente polo cabo da Garda Civil. Segundo detallou, Armando realizaría unha inspección —irregular— no club no que exercía, e pediríalle o seu número facéndose pasar por Xefe de Estranxeiría. Despois chamaríaa para arranxarlle os papeis para permitirlle tres meses máis de estancia legal en España. Con este motivo o cabo primeiro acudiría ao seu domicilio, onde nada máis entrar pousaría a pistola sobre a mesa do salón e a forzaría a practicarlle unha felación e a consumar unha relación sexual. Tras isto, segundo ela, entregaríalle un documento aparentemente oficial que lle outorgaría permiso de residencia.

O auto recolle a vinculación do cabo con propietarios, xerentes e encargados dun total de trece clubes a cambio de diñeiro, favores sexuais e copas gratuítas

O auto, emitido o luns 25 de marzo pola maxistrada Pilar de Lara, explica a vinculación de Armando con mulleres en situación irregular adicadas á prostitución, maioritariamente brasileiras, ás que ofrecería axuda, blindaría protección fronte ás redadas e trasladaría aos clubes no seu propio vehículo oficial a cambio de relacións sexuais. Tamén se recolle a vinculación do cabo con propietarios, xerentes e encargados dun total de trece prostíbulos a cambio de diñeiro, favores sexuais e copas gratuítas. Estes vínculos levaron á apertura de pezas separadas para clubes como o Queens, La Colina, Eros, Liverpool ou Eclipse. Así a todo, aos proxenetas José Manuel García Adán, Marcos Grandío e Jesús González Varela tamén se lles imputan delitos de suborno continuado e aproveitamento de información privilexiada no marco desta peza.

Para favorecer a estes clubes Armando dirixiría redadas naqueles que non eran afíns co gallo de “buscarlles mulleres” e “eliminar a competencia”. Nalgúns casos, tras recibir as denuncias das mulleres prostitutas polas débedas coas que viñan a España, no canto de buscarlles casas de acollida e darlles protección trasladábaas ao clube Queens para exercer a prostitución, chegando a facer el mesmo as xestións cos proxenetas e mesmo a sacar as mulleres da casa de acollida para levalas a outro clube.

A Dirección Xeral da Garda Civil, responsable

Dúas axentes do EMUME denunciaron que presenciaron que Armando Lorenzo —encargado do equipo que xestionaba a asignación de pisos de acollida a mulleres que saían dunha situación de prostitución— facía comentarios machistas, tiña vínculos coa “madame” dun clube, comportaríase dun xeito sospeitoso e, presuntamente, tería inducido mulleres a volver exercer a prostitución. No mesmo sentido detallarían os tratos de favor de dous clubes cara a Lorenzo nos que el era habitual, e sinalarían que o cabo se facía pasar por Xefe de Estranxeiría para ameazar con expulsar a mulleres en situación irregular. Este escrito non sería a única denuncia ao respecto que tería chegado ás mans de Andrés Velarde, superior de Armando Lorenzo e Julio Baquero (inmediato superior a Armando que tería feito caso omiso ás denuncias orais das axentes). Porén, Velarde non só non fixo nada senón que presuntamente se negou a tramitar o escrito.

Ante esta negativa as axentes remitiron o texto á Unidade Central de Información, que dirixiría unha nota a partir desta denuncia ao Tenente Coronel Xefe da Comandancia de Lugo, quen tampouco emprendería accións ao respecto. As axentes tamén puxeron estes feitos en coñecemento da concelleira de Servizos Sociais, naquel momento Carmen Basadre, e información similar chegou á coordinadora da Casa da Muller, que realizou un informe sobre o traslado de dúas mulleres dos pisos de acollida a un clube para exercer como prostitutas. Ambas as dúas reuníronse co entón Subdelegado do Goberno Jesús Otero para comunicárllelo, quen se tería comprometido a investigar o caso, mais non iniciou ningún tipo de indagación.

A causa, que identificou máis de 200 mulleres vítimas de trata e tomou declaración a 377 testemuñas, estase vendo desinchada ante a ausencia de acusación particular e a liña que está seguindo a Fiscalía

De Lara atribúe a Armando Lorenzo un total de máis de 70 delitos (pese teren prescrito outra vintena deles). Agresión sexual, suborno, extorsión, revelación de segredos, tráfico de influencias, falsidade documental, omisión do deber de perseguir delitos e favorecemento da prostitución son algúns deles. A Julio Baquero atribúelle omisión do deber de perseguir delitos ao haber indicios claros de coñecemento destas irregularidades por parte de Armando, así como de diversos delitos relacionados coa prostitución e un de matrimonio de conveniencia, e atribúelle tamén delitos de suborno ou abuso de superioridade. Pola contra, sobresé os feitos relacionados con Jesús Otero e tres altos mandos da Garda Civil “non por inexistencia de feito delitivo senón por prescrición”, pero sitúa ao Estado como responsable civil subsidiario polos delitos cometidos por Armando Lorenzo e Julio Baquero, ao entender que os danos causados son consecuencia directa do funcionamento dos servizos públicos confiados a estes axentes.

A Xunta poderá exercer como acusación popular

Por outra banda, a maxistrada libra oficio para que se ofreza á Xunta de Galicia presentarse como acusación popular, algo que desde a sociedade civil se leva reclamando desde que os primeiros arquivos desconcertantes deixaban entrever o cariz que podía tomar o xuízo do resto das pezas. En xaneiro de 2018, o avogado Gerardo de Vera transmitiulle esta posibilidade á Administración en representación de Aliad, entidade integrada na Rede Galega contra a Trata, e é tamén unha das principais vindicacións da Plataforma contra a Impunidade do Caso Carioca.

O Ministerio Fiscal pediu o arquivo en máis de 20 pezas que compoñen a macrocausa, algunhas con conclusións tan sorprendentes como as relativas á peza do equipo de fútbol da Policía Nacional, a que investigaba ao inspector da Policía Local Vázquez Río por negociacións prohibidas, a do Liverpool ou a do Queens e La Colina, que neste último caso continúa exclusivamente contra os proxenetas García Adán e Marcos Grandío e a encargada Graziela Pereira, quedando libres os axentes da Policía Nacional e a Policía Local que foron investigados.

A causa, que identificou máis de 200 mulleres vítimas de trata e tomou declaración a 377 testemuñas, estase vendo desinchada ante a ausencia de acusación particular e a liña que está seguindo a Fiscalía. Así, o auto da xuíza deixa a pelota no tellado na Xunta ao darlle a posibilidade explícita de presentarse como acusación popular no prazo fixado para elaborar os escritos de acusación.