Opinión
Emakumeon boteretze prozesuaz

Emakume langileon zapalkuntzak ez du aterabiderik sistema kapitalistaren baitan. Ideia horretatik abiatu beharko genuke gure irakurketa, burgesia baita zapalkuntza betikotu eta inposatzen duena. Beraz, zapalkuntzaren egitura erreala aztertu nahi badugu osotasun sozialaren baitan ulertu eta koiunturan kokatzea nahitanahiezko lana dugu.

Azken hamarkadetako berregituraketa ekonomiko, sozial zein politikoek eragin nabarmena izan dute langileriaren bizitzan, hala nola, emakume langileon zapalkuntza desagertaraztetik urrun, bere modernizazioa edo eguneratzea eragin dute. Plano ekonomikoan “lanaren feminizazioaz” hitz egin beharko genuke. Hau da, kapitalak lan indar merke, epe motzeko eta malgua erabiltzearen alde egindako mugimendua.

“Lanaren feminizazioak irekitako lan-erregimen penagarria langileriarengan zabaltzen eta normalizatzen ari da, proletalgoaren debaluazio orokortua indartuz”

Egun bizi dugun egoerari erreparatuz, krisi kapitalistak eta hau bizkortu duen pandemiaren testuinguruak sortutako errealitatea aztertu beharko genuke. Zentzu horretan, ez da asko aldatu emakumeok sistematikoki lan-harreman prekarioenetan integratuak izatea. Aldiz, orain, lanaren feminizazioak irekitako lan-erregimen penagarria langileriarengan zabaltzen eta normalizatzen ari da, proletalgoaren debaluazio orokortua indartuz. Horrela, soldata arrakalaren txikitzea ematekotan, horren ondorio izango da, ez emakumeek hobeto irabaztearen ondorio. Era berean, Estatu “sozialaren” deskonposizioak, zerbitzuen murrizketa eta pribatizazio mugagabeak dakartza, zaintza esparruan edo osasun arloan ikusten ari garen moduan. Horrek eragina izaten jarraituko du emakume langileon bizitzetan, familia proletarizatuenetan behintzat lan karga horiek emakumeongan zamatu daitezke eta beste zenbaitetan soldata miserableen truke egin beharko ditugu. Beste aukera bat, denbora, diru edo indar faltagatik familia proletarioetan zenbait etxeko lan desagertzea izan daiteke. Hori langileon bizi baldintzen okertzearen adierazle handia izango da, kapitalismo gero eta basatiago baten erakusle.

Egoera horrek argi adierazten du emakume langileon bizitza egiturazko pobreziak definitzen duela .Hemen, pobrezia material eta kulturalaz ari gara: orain arte aipaturikoa gutxi balitz, garapen teknologikoaren garaian, emakumeon plazer eta erreprodukzio bitarteko irudia muturrera eramaten baita, ikusentzuteko plataformek mundu mailan emandako zabalpenaren ondorio. Horrek, emakumeon zapalkuntzan sakondu eta gure egunerokoan indarkeria forma askotarikoak pairatzera kondenatzen gaitu. Horren atzean, masa-komunikabide, sare sozialek, zein plataforma digitalek emakumeon irudi hipersexualizatuarekin egiten duten dirutza da zentrala. Aldiz, hortik haratago eta horren albo-efektu gisara, gizarteko masa-psikologian eragin nabarmena du, emakumeon irudi azpiratua indartzen eta betikotzen delarik.

Paradoxikoa da azken ideia hori: azken hamarkadetan gorakada handia izan duen programa feministak ahalduntzerako tresna gisa definitu baititu zenbaitetan emakumea hipersexualizatzen duten bitartekoak. Hau da, emakumeak bere gorputzarekin nahi duena egitea emakumeon askatasunarekin lotu da. Aldiz, emakumeok geure sexualitatea modu askean bizitzeko aukeratik urrun dago hori gainera.

“Zapalkuntza bera eragiten duten harreman sozial kapitalistak zalantzan jartzen ez dituen programa orok logika erreformista berdina erreproduzitzen du”

Ideia horren atzean ezkutatzen dena askatasunaren ulerkera guztiz indibidualista da. Askatasuna moduren batean ulertu badaiteke, hori burgesiari gure bizitzen gainean duen kontrola lapurtzetik soilik izan daiteke. Hori egin ezean, emakumeok esplotatuak eta zapalduak jarraituko dugula argi geratu da. Beraz, dagokiguna zapalkuntzak erreproduzitzen dituen botere burgesa suntsitzea helburu izango duen proiektu politikoa egikaritzea da. Zapalkuntza bera eragiten duten harreman sozial kapitalistak zalantzan jartzen ez dituen programa orok soluziorako aukera gutxi ditu. Kasu honetan, programa feministak ez dio aterabiderik ematen emakume langileon zapalkuntzari: alde batetik, aipaturiko klase harremana alboratuz, emakumeon batasun orokorra aldarrikatzen du eta gainera emakumeen borroka unibertsala izango den programa batean bildu beharrean, bereizgarri propioen baitako borroka subjektua bilakatzen du. Bestetik, feminismoak eta ezkerreko alderdien proposamen feministek emakumeok gizarteko sektore guztien eskubide berdinak izatea dute helburu, eta hori lortzeko politika feministak indartzea proposatzen dute. Politika instituzional horren defentsak, instituzioen izaera neutrala aurre suposatzen du. Aldiz, argi dago burgesiaren menpeko erramintak direla instituzioak.Horrela, burgesia handiaren finantziazioak zuzenean baldintzatzen dituen politikak dira Estatu zein instituzioek martxan jartzen dituztenak. Eta agerikoa da zapalkuntzarekin amaitzea ez dela oligarkiaren planetan sartzen. Hori dela eta, emakumeon berdintasunaren aldeko proposamen horiek burgesia zilegiztatzen amaitzen dute.

Zentzu komun feminista kalean zein instituzioetan hegemoniko bihurtu den arren, emakume langileon egoera ez da hobetu. Beraz, datorkigun etorkizun beltzaren aurrean, emakume langileok askatuko gaituen programa iraultzaileak zapalkuntza erreproduzitzen duen osotasun kapitalista gainditu behar du. Horregatik, guztiok bizi baldintza berdinak izango ditugun errealitatearen eraikuntza dagokigu, hots, estatu sozialistaren eraikuntza. Eta era berean, zapalkuntza forma ezberdinak suntsitzeko praktika politikoa garatu behar du gaurdanik. Hori dela eta, emakumeoi ere komunismoaren aldeko borrokan lehen lerroan egotea dagokigu.

Emakume auziaren borrokarako proposamenak ezbaian

Nadia Perez Hidalgo

Feminismos

Borroka moldeak Emakume auziaren borrokarako proposamenak ezbaian

Nadia Perez Hidalgo

Azken urteetan feminismoak mundu mailan izandako gorakadaren ondoren helburuarekiko izan duen eraginkortasunaren eztabaida dator.