Okupación
A Insumisa ante un novo escenario

O pasado martes 16 de Xaneiro varias concelleiras e concelleiros e persoas adscritas á Marea Atlántica tivemos oportunidade de compartir un mesmo espazo de asemblea coas xentes da Insumisa. Cómpre destacar o mérito e a valentía demostrado polas okupas, accedendo a reunirse, máis se cabe sabendo das desconfianzas e a incomodidade que as institucións e os partidos levantan nestes lugares. Nesa asemblea expresouse a proposta do Concello para garantir a seguridade xurídica do espazo, e fíxose mención á posibilidade real de municipalizar a actual Comandancia de Obras. Por parte das integrantes do CSO A Insumisa tan so se fixo unha petición clara, que o Concello asinase a acta de cesión municipal, convertendo o lugar en solo público de titularidade municipal.

Menos de unha semana despois, a sinatura da acta de cesión ten dúas consecuencias: a primeira, que o solo fica blindado ante o acoso da especulación inmobiliaria, a segunda, que o Ministerio de Defensa xa non ten ningunha responsabilidade sobre el. Dúas boas novas que aseguran o uso dese espazo por parte da cidadanía. Sen embargo, as obras licitadas polo Ministerio de Fomento obrigan ao Concello da Coruña a facilitar a súa execución, xa que, de non facelo, a actual corporación municipal podería incorrer nun delito. Isto acontece porque ao existir un acordo de investimento público, o Concello ten deber de empregar ese solo a uso público. Ademais, dado que este investimento provén dun Ministerio, o Concello non pode controlar os prazos de execución. De non levarse ao cabo as obras sería, provábelmente, denunciado por prevaricación e, no peor dos casos, podería supoñer a inhabilitación política das persoas responsábeis. Isto é máis que unha hipótese, porque esta mesma semana La Voz de Galicia enunciaba que o PP denunciara o retraso das obras, apuntando directamente ao concello como culpábel.

É posíbel concluír este episodio de unha forma que ambas entidades (A Insumisa e a Marea Atlántica) saian gañando, e que o goberno central e o PP local que nos meteron neste lío, saian perdendo. Esta posibilidade implica chegar a un acordo que radicalice as fórmulas de xestión dos espazos públicos, facéndoas máis semellantes aos comunitarios, e á vez se garanta a seguridade xurídica do emprazamento. O goberno local ten dado un paso definitivo para acadar este segundo obxectivo, arriscando a súa propia integridade, tócalles agora ás compañeiras da Insumisa mover ficha. Nos últimos dez anos, o movemento okupa coruñés ten protagonizado algúns dos eventos políticos máis importantes da cidade. Un acordo, for do tipo que for, coa Marea Atlántica demostraría a capacidade de ambos actores para entendernos con proxectos políticos diferentes, valorando de forma realista as posibilidades, e tomando a mellor decisión por enriba dos dogmas. É desta forma, antepoñendo a perspectiva do longo prazo á do curto como, pouco a pouco, vamos gañando posicións ante un inimigo común.

Hai algunhas cousas que xa están mudando sen case decatarnos. Por primeira vez un goberno local recoñeceu ao movemento okupa como interlocutor válido. A primeira que un Concello se pon no medio durante 13 meses para evitar que a Xustiza despexe unha okupa. É a primeira vez que varias representantes dun goberno municipal sentan nunha asemblea okupa e, de igual a igual, interveñen con todas as persoas presentes. É a primeira vez que se reúnen nun Centro Cívico concelleiras, okupas e veciñanza. Haberá a quen lle puidesen sorprender estes feitos, pero A Coruña ten sido nas últimas décadas un dos laboratorios de experimentación política máis interesantes do País. Tanto o municipalismo como o movemento okupa somos dignos sucesores desa experimentación, eu mesmo gosto de pensar que nacemos nos mesmos centros sociais, e no fondo creo que era inevitábel que nalgún momento chocásemos.

Para a Marea Atlántica é imprescindíbel que esas pontes entre institución e movementos non se rompan. Os movementos sociais son para a Marea Atlántica un horizonte de futuro que nos axuda a orientar a acción política. De non ser por estes, a inercia da legalidade e da maquinaria institucional levaríanos por diante, e as nosas concelleiras e concelleiros pasarían a converterse en simples xestores.