Migración
Hassane Ammari: “A Unión Europea debería ser a responsable de salvar as persoas que afogan no Mediterráneo”

Hassane Ammari é membro do proxecto Alarme Phone Sáhara, que se dedica a vixiar e rescatar, cando é necesario, os migrantes que intentan chegar a Europa atravesando o perigoso deserto do Sahel e o mar Mediterráneo.

HASSANE AMMARI
Hassane Ammari traballando na súa oficina de Oujda. Enrico Pascatti
OUJDA (MARROCOS)
27 ago 2019 18:18

Segundo unha investigación do colectivo Caminando Fronteras, entre xaneiro de 2018 e xuño de 2019 afogaron ao menos 1.020 persoas que intentaban cruzar a fronteira sur europea por vía marítima. Delas, tan só se recuperaron o 25% dos corpos mentres que do resto, 816, nunca se volveu saber nada. Hassane Ammari, membro do proxecto Alarme Phone Sáhara, traballa no seu día a día tentando minguar estas cifras.

Alarme Phone Sáhara é un proxecto colaborativo con membros en Niger, Mali, Burkina Faso, Togo, Marrocos, Alemaña e Austria. A súa principal meta é a de vixiar e rescatar aos migrantes que se atopen en apuros mentres intentan cruzar o perigoso deserto do Sahel ou o mar Mediterráneo.

Hassane fala apurado mentres se move dun lado para o outro, fuma e debuxa gráficos explicativos nun encerado. A súa oficina de Oujda, unha cidade do norte marroquí fronteiriza con Alxeria, está chea de libros desordenados, mapas e carteis con distintos lemas a favor da liberdade de movemento.

Hassane súa, sácase a chaqueta, deixa transpirar unha mestura de entusiasmo e rabia.

Como comezou a involucrarse no activismo a favor da liberdade de movemento?

Por Oujda pasan o 90% dos migrantes que veñen a Marrocos. A principio de século non había ningunha organización axudando a estas persoas na rexión, tan só a Igrexa. En 2001 eu coñecín de casualidade a unha muller congolesa que me contou a súa historia e, como non atopei ningunha asociación que se fixera cargo dela, tróuxena para a miña casa.

Por aquelas, a situación en Oujda era tráxica: mulleres e menores eran violados na fronteira por alxerinos, marroquís, pola mafia... entón eu comecei a involucrarme centrándome sobre todo en cuestións de orientación e axuda xurídica. A partir de 2006, organizacións como Médicos Sen Fronteiras ou a Organización Internacional para as Migracións comezaron a interesarse máis nesta zona.

Como cambiou ao longo do tempo a situación en Marrocos para as persoas migrantes?
Antes de 2013 era unha situación de ping-pong: os marroquís devolvían aos migrantes que atopaban no seu territorio á fronteira con Alxeria e os alxerinos facían o mesmo. Recordo que naquel tempo había moitísima xente de nacionalidades diferentes nesta área. Eu traía a moitos deles a durmir na miña casa. Houbo unha época na que nesta oficina durmían moitas persoas.

"Cando máis tarde se iniciou a cooperación en materia de migración entre a Unión Europea e Marrocos, as fronteiras pecháronse moito máis."

Co tempo, organizacións como Amnistía Internacional e a Asociación Pro Dereitos Humanos de Andalucía comezaron a facer informes sobre tódalas violacións de dereitos humanos que se estaban cometendo aquí. Dende esa, o réxime marroquí empezou a respectar un pouco os dereitos humanos. Non moito, só un pouco.

Cando máis tarde se iniciou a cooperación en materia de migración entre a Unión Europea e Marrocos, as fronteiras pecháronse moito máis. Marrocos comezou a devolver a todos os migrantes que atopaba nas zonas fronteirizas a cidades no sur do país para que lles resulte máis complicado cruzar e teñan que emprender viaxe de novo.

Cales son as rutas principais que seguen os migrantes subsaharianos ata chegar a Marrocos?

Case todos van ata a cidade nixeriana de Agadez, onde se atopa a sede de Alarme Phone Sáhara e, dende alí, atravesan o deserto para dirixirse ao norte: algúns van a para Alxeria, de alí a Marrocos e despois intentan cruzar a España e outros diríxense a Libia para intentar chegar por vía marítima a Italia.

Canto tempo se pode chegar a pasar unha persoa en Marrocos esperando cruzar a España?
Hai varias categorías. Por un lado están as persoas que saen dos seus países de orixe con bastantes cartos e saben que poderán estar en España nunha semana ou menos. Despois está as persoas que teñen menos recursos. Elas pódense chegar a pasar ao redor de catro meses en Marrocos buscando oportunidades para cruzar. Por último, temos o grupo máis vulnerable que son os que non teñen ningún tipo de recurso económico e poden chegar a estancarse aquí durante anos. Moitos piden na rúa e algunhas mulleres vense obrigadas a prostituírse para conseguir os cartos que necesitan para poder cruzar.

Sobre os máis pobres: "Poden pasarse tamén anos malvivindo en Marrocos ata que atopan unha estratexia ou teñen sorte e conseguen cruzar."

Despois están os máis pobres, que son os que non poden pagarlle as mafias de ningunha maneira e entran a España cruzando a valla de Ceuta ou Melilla. Sen embargo, isto é cada vez máis difícil porque as fronteiras están completamente pechadas. Estas persoas poden pasarse tamén anos malvivindo en Marrocos ata que atopan unha estratexia ou teñen sorte e conseguen cruzar.

Como funciona Alarme Phone Sáhara nestes lugares de tránsito?

En Alarme Phone Sáhara sempre hai alguén traballando. Hai persoas vixiando as rutas migratorias as 24 horas do día os sete días da semana. Nós temos un teléfono de contacto ao que os migrantes nos poden chamar se se atopan en apuros e, a partir de aí, miramos como podemos axudar.

No referente ao mar Mediterráneo, estamos divididos por áreas: o Mediterraneo Occidental (vixía as rutas dende Marrocos a España), o Mediterráneo Central (Túnez- Libia cara Italia) e o Mediterráneo Oriental (controla a zona de Exipto).

Cando unha das embarcacións necesita axuda, chámanos, dinnos a posición concreta na que se atopan e o número específico de persoas e nós avisamos a salvamento marítimo, no meu caso, marroquí ou español segundo corresponda. As veces temos problemas porque chamamos aos españois e din que esa lancha é responsabilidade dos marroquís e viceversa. Sen embargo, si que é certo que as relacións son mellores que coas autoridades italianas. Italia manda sempre á xente de volta a Libia e hai que repetir que Libia está en guerra e non é un país seguro.

Como facedes para que os migrantes teñan o voso contacto, para que saiban da existencia de Alarme Phone Sáhara?

Eu doulle o noso contacto a todas as persoas que me atopo en calquera lado: conferencias, en cafeterías, pola rúa... Temos unha ampla rede e dámonos a coñecer. As veces tamén lles levamos as nosas tarxetas as persoas que se agochan nos montes de Nador antes de tentar cruzar a España.

As mafias aprovéitanse das dificultades de cruce para facer negocio. Canto pode chegar a custar unha viaxe a Europa?
Para cruzar en barco poden ser 1000, 2000, 3000 euros... depende do tipo de lancha que escollas, hai varias categorías. Nas lanchas que son moi boas, van entre 15 e 30 persoas, teñen tres motores, son moi caras e recorren a distancia Marrocos-España en moi pouco tempo. Despois está a de prezo moderado. Nela viaxan entre 30 e 40 persoas, só ten un motor e lévalles oito horas chegar á Península. Finalmente están as máis baratas, que son inchables ou de madeira, están moito máis aglomeradas e tardan ao redor de tres días en alcanzar costas españolas.

Ten a Unión Europea responsabilidades ante esta situación?

Quero deixar moi claro que a Unión Europea (tamén Estados Unidos e Canadá) son responsables das mortes e de todo o que está sucedendo. O peche de fronteiras provoca esta situación. E para máis, Europea agora dedícase a criminalizar as persoas e organizacións que axudan aos migrantes. Para nós, a Unión Europea debería ser a responsable de salvar as persoas que afogan no Mediterráneo

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Ocupación israelí
Ocupación Israelí Nuevos ataques elevan a 1.391 palestinos asesinados por Israel desde el fin del alto el fuego
Un nuevo periodista palestino es asesinado en Gaza en un conflicto que acumula más muertes de reporteros que la II Guerra Mundial, la Guerra de Vietnam y la Guerra de Corea juntos.
Iritzia
Migranteak Pobreek molestatu egiten digute
Zer egin orain kalean lotan daudenekin? Nola aurre egin klase begirada politiko eraldatzaile batetik?
Análisis
Análisis Trump no ha inventado nada o ¿qué hacemos frente al mundo-frontera?
Así opera la frontera: deshumaniza a las personas migrantes, abre así las puertas a una deshumanización que acaba despojando de dignidad a cualquiera que se considere problemático o sobrante.
Salud
El precio justo La nueva ley del medicamento o estrategias para bajar el precio de los genéricos (que es caro)
En España pagamos de media un 10% más por los medicamentos genéricos que consumimos que en el resto de la UE. Al mismo tiempo, nuestro gasto farmacéutico ha aumentado un 33% en la última década.
Israel
España El Gobierno español vuelve a romper su compromiso de no comprar armas a Israel
El Ejecutivo de Pedro Sánchez adquiere armamento israelí por valor de 6,6 millones de euros a pesar de haberse comprometido a un “embargo total”.
Laboral
Laboral Tres nuevos días de huelga para parar el ERE en Bridgestone
Los sindicatos de forma unánime convocan paros los días 24, 25 y 26 de abril y no descartan ampliar las acciones de lucha para evitar el despido de 546 trabajadores.
Gobierno de coalición
Carrera armamentística Izquierda Unida denuncia incumplimiento del PSOE y habla de “crisis de Gobierno”
El aumento del gasto en defensa y la compra de armas a Israel, a pesar del compromiso de no hacerlo, ha enfadado a tres pesos pesados de la coalición.
El Salvador
El Salvador El caso Ábrego García destapa el turbio pacto de Trump con Bukele
El joven salvadoreño no ha sido condenado ni en Estados Unidos ni en su país de origen, pero es uno de los cientos de personas con la vida pendiente de un hilo por las políticas de Trump y Bukele.

Últimas

Eventos
Taller de podcast El Salto invita a estudiantes a explorar las posibilidades del formato audiovisual
Proponemos un taller de guion y producción de programas para estudiantes de comunicación y periodismo los días 24 de abril y 8 de mayo.
Estados Unidos
Extrema derecha Los beneficios de Tesla caen un 71% y Musk anuncia que reducirá su colaboración con Trump
Las protestas contra Elon Musk funcionan y hacen caer los beneficios y el valor en bolsa de la compañía. El anuncio del millonario hace que las acciones de Tesla crezcan cerca de un 5% en apenas unas horas.
Opinión
Opinión Contextos de la guerra en Ucrania
El historiador Antonio Fernández Ortiz repasa la relación entre Occidente, la Revolución Rusa y distintos proyectos de construcción nacional.
Gasto militar
Rearme Pedro Sánchez anuncia un aumento del gasto militar de más de 10.000 millones de euros
El presidente del Gobierno ha anunciado la intención de cumplir este año con el objetivo de invertir el 2% del PIB en Defensa, para lo que se van a gastar 10.471 millones de euros.
Sáhara Occidental
Sáhara Occidental Crece la indignación por el apoyo de Sánchez a los planes expansionistas de Marruecos en el Sáhara
Los socios del Gobierno y el Frente Polisario acusan al Ejecutivo de Sánchez de dar la espalda al derecho internacional y usar el Sáhara como “moneda de cambio” para mejorar las relaciones con Rabat.

Recomendadas

Siria
Siria Fragmentos de un retorno
Regresar no siempre es fácil. En estas misivas, los sirios Naoura A., residente en Francia, y Basem Al Bacha, residente en Alemania intercambian opiniones con motivo de la vuelta de Naoura a la ciudad donde se conocieron: Damasco.
Historia
Historia Miguel Martínez: “En Villalar, la izquierda arrancó los comuneros al franquismo”
Miguel Martínez, profesor de historia y literatura españolas en la Universidad de Chicago, analiza desde una óptica progresista la Edad Moderna, el momento histórico fetiche de las derechas españolistas.
Sáhara
Culturas El idioma de Cervantes sigue resonando en las arenas del Sáhara
El español se ha convertido en una forma de resistencia de la identidad cultural saharaui frente al borrado del ocupante, pese a muchas dificultades.
Culturas
Culturas En la industria editorial el libro ya es lo de menos… pero leemos más y mejor que nunca
Expertos, editores y libreros analizan cómo el libro-evento y los denostados como “libros-basura” sostienen un sector en el que, por otra parte, los números dicen que leemos más y con más variedad que nunca.