Arte urbano
Entre o graffiti e a 'street art'

A street art está collendo gran forza sobre as fachadas dos edificios das rúas de Vigo. A cidade sempre estivo chea de grafiteiras e grafiteiros mais cunha concepción do mural que se movía, e aínda se move, entre o vandálico e o artístico.

Street art pa
Mural de Maz, integrante do colectivo de Royer e Lupita nas paredes da antiga panificadora de Vigo. Zelia García
As imaxes inflúen na percepción da realidade. Teñen un poder propio. A súa evolución ao longo da historia vai da man da evolución das sociedades. Cada modelo de organización social leva emparellado un imaxinario colectivo. A nosa sociedade está repleta de iconas: publicidade, vídeos, fotografías, memes… Mais un tipo destas xeran especial controversia no espazo urbano: o graffiti e a street art.

Hai quen defende que ambas as dúas concepcións do muralismo ou da pintada son o mesmo, que a street art é unha evolución do graffiti ou que son incomparables. O caso é que actualmente, na cidade de Vigo, a arte de rúa e a ampla cantidade de murais subvencionados polo Concello xeran un intenso debate entre os practicantes de ambas as especialidades.

O graffiti nace a finais dos anos sesenta coma un movemento de protesta e vandalismo social. Posúe un amplo contido cultural, tanto na súa carga política —nas orixes— coma nos procesos sociais que conduciron á creación dos colectivos e das pandillas. A día de hoxe perdeu parte dese compromiso coa protesta social e percíbese como unha práctica máis enfocada cara ao individualismo e o crecemento do ego do graffiteiro: pintan pezas nas que o elemento máis importante é o seu alcume ou sinatura nos diferentes spots das cidades para “marcar” a zona. O sector considerado como máis “conservador” sostén que o graffiti non pode ser institucionalizado, xa que ten que ser vandálico per se e non debe ser imprescindiblemente artístico. Están totalmente en contra das obras subvencionadas polo Concello e consideran que, mentres o Concello “lávase a cara” financiando murais nas fachadas dos edificios, os e as graffiteiras sofren grandes multas que consideradan excesivas por pintar na rúa.

A adrenalina como impulso para pintar

Hai diferentes estudos sociolóxicos e psicolóxicos que tentan explicar as razóns polas que a xente se reúne para pintar. Nós falamos cos alias vigueses Lupita Hard, Ofen e Royer e todos sosteñen que o impulso que os leva a pintar é a busca da adrenalina do momento. Ofen, que tamén ten pezas por Barcelona, sinala que “ese momento pintando un muro ou un tren no medio da noite, atento a que ninguén te vexa, de que non te pille a policía, deixando una ‘pegada’ túa é algo ‘especial’”.

Para construír a filosofía que fundamenta o contido das diferentes pezas, existen diferentes motivacións. Lupita Hard, graffiteira comprometida co movemento feminista pinta “todo aquilo relacionado cos tabús da sexualidade feminina”, a ela resúltalle “interesante o feito de descontextualizar algo tan íntimo e facelo público na rúa”. “Coma unha cona”, exemplifica. A isto engádese que "guste ou non, vai chocar".

Royer, integrante do mesmo colectivo de graffiteiros que Lupita, sinala que o que o leva a coller os sprais é “foderlle o spot guapo ao graffiteiro de turno e que as pezas sexan vacilonas”. En canto ao seu colectivo, Lupita apunta que, cando saen a rúa, “ás veces realizamos bosquexos previos onde abundan a abstracción e as gamas de cores reducidas e, outras veces, simplemente fan o que xorde nese momento”. Ofen, máis espontáneo, asegura que a filosofía que o empuxa a pintar é “o que che pida o corpo, o que che saia, tanto un debuxo ou unha peza son algo feito por ti ao 100% e ese muro ou tren son un folio en branco”.

Grafitti
Graffiti de Royer nunha parede no concello de Vigo. O Salto Galiza
De todos os xeitos, os tres —aínda que entenden a postura conservadora— teñen unha mentalidade aberta coa street art. “Imaxínaste traballando e gañando cartos con algo que che encanta facer? O graffiti tal e como o coñecín é pintar a morte por onde unha vaia. Que hai mellor que o recoñecemento e a satisfacción persoal?”, sinala Ofen. Lupita destaca que “todos temos que comer, pagar un alugueiro e sobrevivir. Eu intento non perder a esencia”. Royer, o máis crítico, replica aos conservadores: “Deixa de coller rabietas por alguén que se busca as fabas e céntrate en que as túas pezas deixen de ser unha merda”. Consideran coma “boa” a iniciativa do Concello, mais piden un maior recoñecemento aos artistas da cidade, e que conten con estes para os murais. “Hai moito potencial en Vigo que non se ten en conta”, sinala Ofen.
Gafitti de OFEN
Graffiti de Ofen nun muro de Vigo. Zelia García

Desde a banda da 'street art'

Considérase en liñas xerais que a street art ten unha finalidade máis estética que o graffiti, e que usa máis técnicas que este. Nesta modalidade atopamos o mural, o esténcil ou o cartel. Para termos en conta a posición dos que participan da elaboración de murais financiados polo Concello na cidade de Vigo, falamos co artista alicantino Antonyo Marest —Antonio Martínez Estevan—. A súa é unha temática abstracta e tropical, considerado como abstracción pop con influencias desde a Art Deco ata a estética da década dos oitenta. En Vigo salienta a súa obra dos pelícanos no Castro. Ten tamén murais en Madrid, Barcelona, Marrocos ou Romanía. “Desfruto de non ter un xefe nin unhas obrigas diarias cara a alguén, senón cara a min mesmo”, subliña sobre o seu traballo e engade: “Amo o que fago”.
Flamencos Street Art
Antonyo Marest participa da elaboración de murais subvencionados polo Concello de Vigo. Zelia García
No que se refire á súa motivación para realizar os murais destaca coma chave “facelos coma se fosen para colgalos na miña casa, sentir o detalle e desfrutar da limpeza dos mesmos”. Polo que ten que ver coa iniciativa do Concello –no seu caso– considéraa boa pola remuneración, a incorporación de artistas internacionais e a calidade dos materiais que brindan. Os temas das obras de Vigo non deben envolver a atmosfera e a estética da cidade, senón que, como indica Antonyo, neste caso “é o artista o que manda”.

Unha reflexión sobre o graffiti

En canto escoitamos a opinión que ten a xente allea do graffiti sobre este, non faltan as críticas que ten a xente allea do graffiti sobre este, sempre escoitamos criticas contra o vandalismo ligado a esta forma de expresión. Moitas destas acusacións débense aos “taqueos” que algúns fan en propiedades privadas ou no mobiliario urbano. Sobre isto Royer comenta que “o graffiti sempre foi, é e será vandálico por natureza”. Iso si, matiza que “persoalmente, dentro disto, intento pintar sempre superficies que supoñan a menor faltada”. Ofen apunta unha posible solución ao problema e comenta as medidas doutros países nos que os municipios “deixan muros libres para que a xente pinte sen ningún problema”. Desde o outro lado Antonyo subliña que “lle chaman graffiti a calquera cousa”.
Grafitti Pussy de Lupita
Lupita Hard enche de conas o espazo público nun contexto cultural esencialmente masculino. Zelia García
Por outra banda, Lupita Hard comenta que ela prefire “ver unha parede chea de firmas que de carteis de publicidade” e engade: “Esteticamente, gústame ver todo rebentado”. En canto ao suposto narcisismo que se achaca á figura do graffiteiro ela sostén que “realmente non deixa de ser un ‘eu existo’. Véxoo coma unha postura errónea”.

Posiciónase tamén na cuestión de xénero. En canto á que o graffiteiro sexa percibido sempre coma home, sostén que debería haber máis presenza feminina, mais que, ao mesmo tempo entende o posible medo entre as rapazas e argumenta: “Un dos motivos polos que se pode dar isto é polo feito de ir pintar a altas horas da noite, saír ti soa…”. Ela mesma engade que “algunha vez tiven medo, incluso cheguei a pensar: prefiro que me pille a policía pintando a que un tipo me siga, me grite cousas ou que se baixe do coche para achegarse a min”.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Arte urbano
Comunidad de Madrid Borran parte de un mural de apoyo a Palestina en Collado Villalba
El Ayuntamiento del Partido Popular accede a borrar parte de un mural por una denuncia de antisemitismo. La alcaldesa tuvo que pedir perdón en 2014 por un exabrupto antisemita.
Grafiti
Muralismo Arte urbano no rural: os muros da Ribeira Sacra que falan sobre aqueles cos que non podemos falar
O artista urbano vigués Maz atopou nas paredes da Ribeira Sacra a canle perfecta para compartir coas veciñas e co resto de seres vivos da zona o seu particular modo de ver o mundo.
Activismos
ACTIVISMOS Muralismo: la apropiación artística del espacio público
Estrenamos serie radiofónica en El Salto Radio en la que exploramos diferentes formas de hacer activismo
Furadeira
29/11/2018 23:34

Gran graffiteira a Lupita, gosto dos seus tremendos piezons Wild style

0
0
#26865
29/11/2018 17:36

Interesante, obrigado pola achega. Só unha cousa, este parágrafo non se entende: "En canto ao suposto narcisismo que se achaca á figura do graffiteiro ela sostén que “realmente non deixa de ser un ‘eu existo’. Véxoo coma unha postura errónea”." Quere dicir que si é narcisista? Que é errado ver tal coma narcisismo ou que o taqueo é narcisismo e, de tal forma, un erro?. Tampouco entendo que Lupita Hard (e mais) insistan no falso dilema de "ou taqueo porcallán e infantiloide (e si, narcisista) ou publicidade obscena". Pois non: muralismo onde gostemos, paredes limpas onde queiramos, non?

2
1
Madrid
La burbuja del alquiler Sumar, Podemos y sindicatos de inquilinos presionan para convertir en indefinidos los contratos de alquiler
Sumar lanza una propuesta legislativa para transformar en indefinidos los contratos de alquiler, una de las principales demandas de la manifestación por la vivienda del 5 de abril. Una moción de Podemos, rechazada en el Congreso, pedía lo mismo.
Líbano
Ocupación israelí Israel incumple el acuerdo de paz y mantiene tropas en el sur de Líbano para “vigilar” a Hezbollah
El Ejército sostiene la ocupación de cinco colinas a lo largo de la frontera tras evacuar sus soldados de decenas de municipios. Miles de civiles regresan a sus casas para descubrir que lo han perdido todo.
Galicia
Galicia La Xunta de Feijóo, condenada por negar visitas a una mujer que murió de cáncer por tener covid-19
La jueza dice que la situación exigía “flexibilizar” las medidas de prevención. Falleció a inicios de 2022 en el Hospital Álvaro Cunqueiro durante los últimos meses de la administración del jefe del PP con Julio García Comesaña de conselleiro.
Egipto
Egipto Ashraf Omar continúa en prisión provisional por dibujar
Ashraf Omar, caricaturista político del medio digital AlManassa, sigue en prisión preventiva indefinida tras ser arrestado violentamente en su domicilio el 22 de julio de 2024.

Últimas

Justicia
Justicia Rubiales, condenado por agresión sexual y absuelto del delito de coacciones
18 meses de multa con cuota de 20 euros al día por un delito de agresión sexual. Es la condena al expresidente de la RFEF Luis Rubiales por los hechos ocurrido en la ceremonia de entrega e medallas del pasado mundial celebrado en agosto en Sidney.
Tribuna
Tribuna Verde de ecosocial, verde de educación pública
En nuestras aulas se ha colado una prisa ansiosa, que juzga al alumnado como un gasto, que lo dirige, poco a poco, a un mundo laboral tecnoptimista y completamente atomizador.
Más noticias
El Salto Radio
El Salto Radio Humedales necesarios
Damos un paseo radiofónico por algunos de los humedales de Andalucía, espacios fronterizos entre el mar y la tierra, tan necesarios para nuestra supervivencia. Lo hacemos con Juan Martín Bermúdez, de SALARTE y algunos oyentes.
Fascismo
Memoria antifascista Allí donde hay humo, hay fuego
A unos días de las elecciones alemanas, donde la ultraderecha acude fortalecida, un repaso sobre el proceso de desnazificación posterior a la Segunda Guerra Mundial y sus medias verdades.

Recomendadas

Feminismos
Ana Bueriberi “El activismo tiene que ser colectivo: para contribuir al cambio es imprescindible despersonalizar la causa”
La periodista madrileña Ana Bueriberi reconoce que no sintió la discriminación hasta que llegó a la Universidad. Hoy, desde el proyecto Afrocolectiva reivindica una comunicación antirracista, afrofeminista y panafricanista.
Inteligencia artificial
Militarismo La máquina de los asesinatos en masa: Silicon Valley abraza la guerra
Las fantasías distópicas sobre los futuros usos de las máquinas en la guerra están más extendidas que el relato de lo que ya está pasando en los campos de batalla.
América Latina
Extrema derecha Los soldados de Donald Trump en América Latina
Mientras algunos presidentes latinoamericanos, con mayor o menor ímpetu, intentan ponerle freno, otros tantos se arrodillan y le rinden pleitesía sin recibir nada a cambio. ¿Quiénes son los súbditos latinoamericanos de Trump?