Migración
Recortes, despedimentos e desamparo: a crise nos centros de acollida xestionados por Rescate Internacional

Usuarios, voluntarios e traballadores vinculados a Rescate Internacional denuncian condicións indignas, redución de custos e falta de atención básica nos dispositivos xestionados pola ONG, que se financia con fondos públicos.

O pasado mes de febreiro, varios migrantes protagonizaron un peche simbólico nun centro de acollida en Monterroso —provincia de Lugo— para denunciar o trato recibido pola ONG que xestiona o dispositivo. Posteriormente, os portavoces das protestas, Djibril e Maoudou, procedentes de Mali, foron expulsados do centro.

Tras a chegada masiva de migrantes ás costas Canarias o pasado verán, o Goberno central activou unha serie de dispositivos en Galicia co propósito de dar resposta á situación de emerxencia humanitaria nas illas. No marco do programa de acollida do Goberno, a ONG Rescate Internacional xestiona varios destes centros de protección internacional en Galiza.

Dentro do Sistema de acollida de protección internacional e temporal, o Executivo central dispón de 29.211 prazas no Sistema de Acollida de Protección Internacional (SAPI) e de 15.974 prazas do Programa de Atención Humanitaria. Estas persoas son atendidas en centros públicos directamente xestionados polo Ministerio de Inclusión, Seguridade Social e Migracións; ou ben con recursos xestionados mediante acción concertada con entidades do terceiro sector.

Os migrantes acollidos en Monterroso denunciaban un trato discriminatorio por parte da ONG Rescate Internacional,  así como a falta de atención médica e asesoramento xurídico á hora de solicitar asilo. Segundo fontes do Ministerio, esta ONG xestiona ao redor de 1.700 prazas en España, das que unhas 1.400 atópanse en Galicia.

O orzamento do sistema de acollida no último ano foi de máis de 652 millóns de euros para a acción concertada. Varios traballadores e voluntarios vinculadas á ONG Rescate Internacional denuncian a infradotación de recursos e persoal nos centros xestionados por esta organización, así como unha política de redución de custos xeneralizada. “Os convenios que se asinan co Ministerio son moi apetecibles, porque hai moito diñeiro polo medio” advirte Miguel Fernández, portavoz do Foro Galego de Inmigración.

Denuncian unha situación de abandono

“Vemos aos mozos buscando comida nas papeleiras por que a comida que dan no centro é vomitiva” comenta unha veciña e voluntaria en Rescate Internacional. Segundo explica, a organización é ademais reticente a dar soporte ás persoas usuarias en xestións burocráticas básicas, como a tarxeta de transporte, aínda sendo “indispensable” para os desprazamentos en pequenos municipios rurais e con poucas conexións.

Outro traballador da ONG denuncia a “situación de abandono” na que se atopan os migrantes, a falta de limpeza nas instalacións, así como a ausencia de psicólogos e tradutores. A maioría das persoas usuarias dos centros de emerxencia chegan á península de maneira irregular, fuxindo da guerra ou a persecución, con síntomas de trauma significativos; e sen coñecer o idioma. “Cando unha persoa leva días con fortes dores de cabeza, a resposta da organización é dicirlle que non hai medicinas dispoñibles, un día tras outro”, afirma o traballador.

No Concello de Mondariz-Balneario —provincia de Pontevedra— a ONG Rescate xestiona un centro de emerxencia no que viven unhas 290 persoas. Tras varias queixas respecto a xestión do centro, o Concello creou unha comisión de seguimento da situación con representantes do executivo local, voluntariado, veciñanza e ONG. Segundo explican, as principais preocupacións xiraban ao redor da falta de persoal, a calidade da comida e a ausencia de clases de castelán. O Concello puxo en marcha grupos de aprendizaxe do idioma con voluntariado, xa que no centro de acollida só hai 4 profesores para case 300 persoas.

O alcalde de Mondariz-Balneario, César Gil, bota en falta o apoio doutras administracións para facer fronte ao aumento de poboación nun municipio duns 600 habitantes. “Son 300 persoas máis que atender no centro de saúde, tendo só un médico”, explica Gil. “Necesitamos recursos humanos e económicos para dotar aos servizos sociais e administrativos do Concello”, asevera.

Baixas por ansiedade e sobrecarga laboral

“Se os traballadores teñen un criterio profesional distinto ao da directiva, pódense dar despedimentos sen previo aviso.” Varias persoas traballadoras da ONG Rescate Internacional falaron con este medio baixo condición de anonimato por temor a represalias. Denuncian o “acoso laboral” ao que ven sometidas así como o hostil ambiente de traballo na organización, que “utiliza os despedimentos para implantar o medo no persoal”.

As malas condicións laborais, a falta de persoal cualificado e os ratios desbordados de traballo provocan que moitas traballadoras estean de baixa por ansiedade ou depresión. “Os postos das persoas que están de baixa non se cobren, estamos esgotadas emocionalmente”, segundo explican, a infradotación de persoal ten consecuencias moi negativas na atención ás persoas usuarias e na cobertura das súas necesidades básicas.

Doutra banda, os traballadores afirman a falta de formación específica en dereitos humanos, xénero, diversidade sexual e migracións na directiva da ONG. Denuncian a toma de decisións desde o racismo, sen ter en conta o criterio profesional das persoas que están á fronte da intervención, o que ten implicacións moi negativas no traballo técnico con persoas migradas.

O persoal de mantemento da ONG tamén se ve desbordado debido á antigüidade de moitos dos pisos e as instalacións, o que provoca avarías frecuentes en servizos básicos como a calefacción ou a auga quente.

Os traballadores denuncian unha política xeneralizada de redución de custos por parte de Rescate Internacional, o que prexudica a calidade de vida das persoas usuarias. O ano pasado a organización reduciu nun 10% todas as axudas para manutención e necesidades básicas; ademais de eliminar outras axudas transversais para atención médica; como odontoloxía e oftalmoloxía.

“Isto prodúcese mentres instalan aire acondicionado nas oficinas. Os recortes orzamentarios sempre afectan as persoas usuarias”, explican. “A externalización deste servizo público fai que as ONG funcionen como calquera entidade privada”.

Novo regulamento de estranxeiría

Segundo datos do Ministerio do Interior, no 2024 chegaron a España un total de 63.970 persoas por vía marítima e terrestre. No mesmo período, rexistráronse 167.366 solicitudes de protección internacional, das cales 38.686 foron denegadas.

O Foro Galego de Inmigración ten denunciado publicamente a situación das persoas solicitantes de asilo que, tras recibir resolucións negativas, vense obrigadas a abandonar os dispositivos de acollida sen alternativas habitacionais nin recursos. Esta problemática deixa a moitas destas persoas en situación de extrema vulnerabilidade e sen apoio institucional.

A entrada en vigor do novo Regulamento de Estranxeiría o próximo 20 de maio, traerá consigo serias dificultades para as persoas solicitantes de asilo cuxa petición fose denegada ou que aínda se atopen en proceso de recurso. Estas persoas deberán pasar seis meses en situación irregular antes de poder acollerse ás novas modalidades de arraigamento contempladas na normativa.

Segundo explica Miguel Fernández, isto implicará a perda do seu emprego ou a imposibilidade de acceder legalmente a un, agravando a súa vulnerabilidade e dificultando a súa integración no mercado laboral. “Moitas persoas veranse obrigadas a abandonar os dispositivos e a desprazarse a outras rexións do Estado para poder realizar traballos no sector agrario de forma irregular” afirma.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Medio ambiente
Medio ambiente Que papel xoga Abanca no proxecto da celulosa de Altri en Galiza?
A sociedade público-privada Impulsa Galica, que cimentou os primeiros plans da multinacional papeleira e Greenalia está participada fundamentalmente pola Xunta e polo banco que xurdiu da desastrosa fusión das caixas de aforro galegas.
Medio ambiente
Crise climática Sarria, cun dos peores índices de calidade do aire de Galiza, á espera dunha nova planta contaminante
Sarria convive dende hai décadas coa contaminación provocada pola cementeira do Oural. Agora, Votorantim Cimientos proxecta a instalación dunha nova planta para a produción de combustible a partir da coincineración de residuos.
Minería
Minaría Bruxelas cava fondo: litio galego para o novo militarismo europeo
No medio do rearme ordenado pola UE, Galiza entra no ámbito xeopolítico como potencial provedor de litio para a industria de defensa. Un enclave de alto valor ecolóxico en Doade (Ourense) converterase en canteira de baterías militares.
Galicia
Galicia Vigo, A Coruña y Ourense compraron material policial a Israel por medio millón de euros en solo cuatro años
El alcalde ourensano, Gonzalo P. Jácome, adjudicó un contrato por 70.000 euros días después del siete de octubre. Abel Caballero firmó otro de más de 200.000 euros y la alcaldesa de A Coruña siguió la estela con un contrato de 170.000 euros.
Turquía
Pinar Selek “Turquía sigue gobernada en base al miedo”
La profesora y socióloga turca, quien ha sufrido además de cárcel, un acoso judicial por 27 años, habla de la falta de independencia del poder judicial, del adoctrinamiento social y de la formación de la sociedad turca.
Gasto militar
Gasto militar ¿De dónde sacará Sánchez el dinero para financiar el incremento del gasto en defensa?
La promesa de aumentar las partidas presupuestarias militares necesita redirigir 10.471 millones de euros para alcanzar el 2% del PIB. Cumplirlo este año abre a su vez un grave problema para hacerlo en 2026.
Salud
El precio justo La nueva ley del medicamento o estrategias para bajar el precio de los genéricos (que son caros)
En España pagamos de media un 10% más por los medicamentos genéricos que consumimos que en el resto de la UE. Al mismo tiempo, nuestro gasto farmacéutico ha aumentado un 33% en la última década.
Eventos
Evento Un Salto al periodismo desde el barrio: acompáñanos en un directo sobre periodismo situado
El Salto organiza un evento centrado en el potencial de los formatos sonoros para transmitir información veraz y fiable de forma cercana. Para hacer periodismo desde el barrio y barrio desde el periodismo.

Últimas

Laboral
Laboral Tres nuevos días de huelga para parar el ERE en Bridgestone
Los sindicatos de forma unánime convocan paros los días 24, 25 y 26 de abril y no descartan ampliar las acciones de lucha para evitar el despido de 546 trabajadores.
There Is Alternative
There Is Alternative De redes, software, cacharritos y todo lo que no sea Elon Musk | TINA #1
Primer programa del podcast There Is Alternative de El Salto Radio sobre el lado oscuro de la tecnología y sus alternativas éticas y responsables.
El Salto Radio
El Salto Radio A dos velas
El documental “A dos velas”, de Agustín Toranzo indaga en las causas de los cortes de suministro eléctrico sistemáticos e indiscriminados que varios barrios obreros de Sevilla vienen denunciando desde hace años.
Opinión
Opinión Priorizar bombas sobre camas de hospital
El presupuesto público parece tener siempre un límite cuando se trata de contratar personal o mejorar infraestructuras en Sanidad. Pero no lo tiene cuando se trata de gasto militar.
Opinión
Guggenheim Urdaibai Respuesta al Agirre Center: no participaremos en este juego con cartas marcadas
VV.AA.
El “proceso de escucha” se invalida a sí mismo al existir un plan ya elaborado y no publicado “de expansión discontinua del Guggenheim de Bilbao en Urdaibai”.
Más noticias
Comunidad de Madrid
Huelga de universidades públicas Con un gigantesco mural profesorado y alumnado exigen más inversión en las universidades públicas de Madrid
Después del encierro del pasado 7 de abril, una espectacular acción de la comunidad universitaria ha llamado la atención sobre el recorte de recursos que prevé el gobierno de Díaz Ayuso en su nueva ley de universidades.

Recomendadas

El Salvador
El Salvador El caso Ábrego García destapa el turbio pacto de Trump con Bukele
El joven salvadoreño no ha sido condenado ni en Estados Unidos ni en su país de origen, pero es uno de los cientos de personas con la vida pendiente de un hilo por las políticas de Trump y Bukele.
Siria
Siria Fragmentos de un retorno
Regresar no siempre es fácil. En estas misivas, los sirios Naoura A., residente en Francia, y Basem Al Bacha, residente en Alemania intercambian opiniones con motivo de la vuelta de Naoura a la ciudad donde se conocieron: Damasco.
Historia
Historia Miguel Martínez: “En Villalar, la izquierda arrancó los comuneros al franquismo”
Miguel Martínez, profesor de historia y literatura españolas en la Universidad de Chicago, analiza desde una óptica progresista la Edad Moderna, el momento histórico fetiche de las derechas españolistas.