En Marea
Paula Quinteiro: “Están tentando romper o espazo da unidade popular”

Paula Quinteiro —militante da corrente Anticapitalistas de Podemos— iniciou a súa traxectoria activista no movemento estudantil e no feminismo. Con só 27 anos é a deputada máis nova do Parlamento Galego, a onde chegou após participar no movemento 15M e na fundación do partido morado.

Hai unhas semanas viuse envolta nunha polémica mediática que puxo en perigo os febles equilibrios internos do espazo político de En Marea. Como noutras ocasións, o papel dos medios de comunicación hexemónicos na Galiza foi fundamental á hora de desencadear unha tormenta contra un cargo institucional das confluencias. Do mesmo xeito que outras veces estes espazos amosan unha enorme debilidade para enfrontarse a este tipo de polémicas.

Reunímonos nun bar da zona vella de Compostela durante unhas semanas que non están a ser fáciles para a saúde da confluencia en Galiza. Está segura de que non ten motivos para dimitir. Luís Villares, actual voceiro de En Marea, ameaza con impulsar unha consulta ás bases para que estas decidan o futuro da parlamentaria.

Após a polémica, esta é a primeira entrevista que concedes a un medio. Que motivou o teu silencio até agora?
Saín dar explicacións xusto cando saíu á luz pública o acontecido: fixen declaracións o martes e o mércores, cando saíu nos medios de comunicación. Decidín manter o silencio despois porque entendín que se trataba dun incidente menor, que non tiña que ter maior transcendencia. Entendía que dar declaracións era seguir avivando toda esta polémica que estaba xerada dunha maneira bastante artificial.

Acúsaseche de aproveitarte da túa condición de parlamentaria nun incidente entre a policía municipal de Compostela e un veciño. En que momento amosas o carné de parlamentaria?
Había unha situación de tensión entre un axente concreto e unha persoa e tratei de mediar en todo momento. A miña intención foi a mellor e penso que era o meu deber axudar a que esa persoa se identificara. É por isto que tentei calmar a situación e pido desculpas se se malinterpretou. Entendín que era un incidente menor, en ningún caso quixen beneficiarme e nin sequera estaba envolta no tema. Simplemente tentei achegarme para mediar.

A miña intención foi a mellor e penso que era o meu deber axudar a que esa persoa se identificara

Cal foi a actitude dos axentes da policía municipal?
Só vin unha situación un pouco desproporcionada por parte dun axente, de feito eu mantiven unha conversa con outro dos axentes con total normalidade cando rematou toda a situación. Xa estaba identificada a persoa da que requirían a identificación e simplemente nos dixo que continuásemos camiñando, sen maior problema. Incluso había algúns axentes que estaban unicamente nun segundo plano, observando, sen participar directamente en ningún dos feitos.

Entón eles deixan marchar a todo o mundo? Tamén á persoa que estaban a identificar?
Si, no momento no que o obxecto de parar a esa persoa —que era a súa identificación— se produce, dinnos que continuemos.

Poste en contacto con alguén despois destes feitos? Falas con Luís Villares, o voceiro do grupo parlamentar de En Marea?
O mesmo domingo, a unha das primeiras persoas ás que chamei foi a Luís. Foi precisamente para comentarlle o que pasara por se podía ter calquera tipo de repercusión, para que estivese ao tanto. Falei tamén con outras persoas e con membros do grupo parlamentar. O martes, cando o tema salta aos medios de comunicación, tiven unha conversa co conxunto do grupo parlamentar. Mais a primeira persoa en ser informada, o domingo, foi precisamente o voceiro do grupo.

Unha vez que fas todo isto, como se pode chegar á situación de que a opinión do Grupo Parlamentar e a do Consello das Mareas sexan tan discordantes?
Eu penso que foi unha escusa para que unha minoría do espazo da unidade popular aproveitase a situación para tensar todo o espazo: o propio grupo parlamentar e incluso as mareas municipalistas. Chégase a isto por irresponsabilidade e por falta de diálogo.

O mesmo domingo, a unha das primeiras persoas ás que chamei foi a Luís

Pola miña banda e pola da maioría do grupo parlamentar podo asegurar que houbo moitos intentos de chegar a acordos, moitos intentos de que isto se solucionase dun xeito que non tivese repercusións negativas para ningún deses espazos. Tentamos chegar a un acordo antes do Consello das Mareas. Mesmo despois do correo electrónico enviado ás persoas inscritas, seguimos tentando chegar a un acordo que permitise resolver a situación, porque entendiamos que a solución tiña que vir pola vía fraterna.

Penso que os ataques que estou a sufrir son unha escusa dun sector que está a tensar para romper o espazo da unidade popular.

Desde fóra percíbese moita ausencia de debate político ou ideolóxico, non só con este tema. É algo que vén pasando desde hai tempo cada vez que existen tensións no espazo das confluencias. A que pensas que se debe?
Penso precisamente que baixo este asunto está o conflito entre dous modelos de proxecto político. Acho que hai un sector minoritario de En Marea que aposta máis por un modelo de partido máis tradicional —máis clásico— e penso que somos maioría as que seguimos a apostar por unha fórmula de unidade popular máis asemblear, máis horizontal e en constante movemento. Nós levamos moito tempo chamándolle partido-movemento: saírmos das estruturas clásicas para construír outro tipo de forza política. Eu tamén boto en falta máis debate político.

Para un espectador externo é rechamante que neste debate pareza que os sectores mais “movementistas” vos esteades a refuxiar na autonomía do grupo parlamentar, mentres que os teoricamente máis “tradicionais” apelen ao espazo “non institucional”. Por que acontece isto?
Cando nós nos remitimos aos acordos do grupo parlamentar é porque o entendemos como un espazo máis amplo e que recolle maior número de sensibilidades do espazo da unidade popular. Eu sigo defendendo que os cargos institucionais estamos ao servizo de quen nos colocou aí. O que acontece é que existe unha deformación que moitas veces omite a parte da historia que non interesa.

A actual dirección de En Marea non representa a pluralidade do conxunto do espazo

Temos que lembrar que cando foron as eleccións aos órganos de dirección de En Marea, a lista máis votada nesas primarias foi a denominada Mais alá. Esta lista representaba a pluralidade da maioría dos sectores que conformaban o espazo e estaba encabezada polo mesmo Luís Villares. Esta lista foi tamén a máis votada. 
Porén á hora de conformar os distintos organismos é Villares o que rompe esta unidade e pacta cos sectores que son derrotados e que non representan tanto a pluralidade do espazo. Estes sectores minoritarios son os que penso que queren camiñar na dirección de construír un partido de corte máis clásico. Polo tanto, non estamos nunha disputa entre o grupo parlamentar e a dirección dun partido, senón que a actual dirección de En Marea non representa a pluralidade do conxunto do espazo. 

Volvendo ao comezo e unha vez que se recolleron informacións de que a actuación policial é bastante cuestionábel. Non tes a sensación de que se fecha o debate en termos moi conservadores? Non se podería ter enfocado desde unha perspectiva que cuestionase determinadas prácticas policiais?
Isto débese a que actuamos con maior responsabilidade. Isto fai que se perda en certo sentido o relato mediático, mais a vontade de todas as que permanecemos en silencio ou quixemos tranquilizar o tema foi a de actuar con responsabilidade. É evidente que ao Partido Popular lle interesa que do único que se fale sexa destes problemas e das nosas pelexas internas.

Actuamos con maior responsabilidade e isto fai que se perda o relato mediático

Estamos precisamente nun momento de enorme retroceso en liberdades e dereitos. Por iso mesmo entendín que había problemas maiores que este. Tamén deducín que algúns medios de comunicación e o Partido Popular ían tentar alargar este problema o máximo posíbel para nos facer dano. O tema delicado aquí é que sexa un sector minoritario de En Marea o que siga prolongando este asunto. Doutro xeito, este tema morrería mediaticamente en pouco tempo e poderiamos estar falando dos temas que realmente preocupan aos galegos e galegas.

De todos xeitos, hai un atestado policial que traslada unha determinada visión, que podería ter unha intención criminalizadora. Pese a que o acontecemento sucedeu no espazo de lecer nocturno, non é a primeira vez que xorden dúbidas sobre a actuación policial en temas que, ao final, tamén teñen que ver coas liberdades civís…
É un tema complexo. Tocará unha reflexión colectiva sobre este tema. A min agora non me toca facer unha reflexión persoal.

Cara a onde pode derivar esta crise? Podería existir unha ruptura do espazo?
Apelo a unha saída dialogada e fraterna. Se este sector minoritario entende a importancia do espazo de unidade popular e o que nos estamos a xogar… Eu pediríalles que parasen e reflexionasen sobre o que están a facer.
Pedín desculpas por se algunha xente se sentiu incómoda. Eu non fixen nada malo nin utilicei a miña condición de parlamentaria para beneficiar a ninguén, nin dificultei o traballo policial en ningún caso. Só tentei mediar como cidadá nunha situación delicada. O que me fai permanecer no Parlamento é conseguir mudanzas para a cidadanía galega. Os meus ingresos son públicos: traballaba de enfermeira e pódese comprobar que non me beneficiei economicamente do meu traballo parlamentar.