O prelo
Nomear a dor

Unha palabra ou un dedo teu na nosa cona non bastarán para sandarnos, o anti-manual de anatomía de Emma Pedreira.
2 jun 2024 06:00

“Dor non é apotegma.É oración”

A dor non é unha enfermidade. Non é un defecto. Non é algo mesurable. A dor é diferente en cada persoa. Atópase a medio camiño entre o físico e o psicolóxico. “É unha agulla encetada que se inexiste unha vez perdida baixo a pel”. Así a describe Emma Pedreira no seu fanzine Unha palabra ou un dedo teu na nosa cona non bastarán para sandarnos. A obra, editada con tino por Jorge R. Durán, contén ademais do texto colaxes da autora, elaboradas en moitas ocasións a partir de ilustracións de anatomía. Este breve poemario constrúese coa vontade de estudar o inestudable: o misterio da dor, unha sensación subxectiva pero evidente que atopamos nestas páxinas coma unha figura semellante ao cravo rosaliano.

“Hai días nos que a ausencia de dormanca”

O corpo, indubidable protagonista da obra, establécese coma unha colección de desperfectos: marcas de aleitar, dentes caídos, peles mortas, a dentamia da ansiedade… Pedreira fai reconto dos danos como sedimentos do tempo e fainos chegar así a súa oración. Se cadra a dor non é unha presenza, senón unha carencia, algo que nos fai desexar. A dor trae o futuro. Porén, este corpo diseccionado ante os nosos ollos non é un corpo calquera. A autora non dubida en vencellar a dor inexplorada ao xénero feminino. Cómpre ter en conta que dúas de cada tres persoas que sofren dor crónica son mulleres, que a gran maioría de avances no campo da saúde se fixeron a partir do universal masculino (“Se tes que entenderme desde o teu corpo /debúxame”, “O corazón un pouco máis aquí, /o fígado un pouco máis pequeno”) e que, aínda agora, a muller se asocia á irracionalidade, á sensibilidade, ao misticismo. Desta maneira, o corpo feminino segue a verse coma un enigma, o que provoca que moitas doenzas feminizadas permanezan na escuridade.

“Histéricas fomos todas ata que comezastes a apalparnoscoa luz prendida”

Fronte ao descoñecemento científico, Emma Pedreira pon sobre a mesa a necesidade do autocoñecemento, de poñer en palabras aquilo que nos acompaña, de facer as paces co cravo coma cun vello inimigo. O anti-manual de anatomía que temos entre as mans transfórmase aos poucos nunha reivindicación do poético para nomear a dor fronte a unha ollada parcial que estigmatiza os nosos corpos. O fanzine desapréndenos a linguaxe técnica e substitúea polo poema, tamén graficamente, xa que nas representacións do corpo humano as frechas pasan de sinalar a terminoloxía médica a sinalar os versos de Emma.

“O único que quero é que o de dentro teña un nomepara falarlle.”

A voz poética aprende a bruar para enunciarse, porque o maior dano que se pode sofrer, máis que a dor, a enfermidade e a incomprensión, é o silencio. “Feroces no berro. /Asustadas no silencio.”, as histéricas de Pedreira empuñan a súa colección de dores, berran, choran e revólvense contra unha ciencia patriarcal que non bastará para sandalas.

O pdf liberado do fanzine pódese conseguir escribindo á propia autora. Pareceume necesario facer esta recensión porque, se xa é difícil atopar información sobre libros publicados fóra dos grandes selos, aínda é máis difícil atopala sobre obras autoeditadas, e considero que no mundo do fanzine se move moi boa literatura. Este Unha palabra ou un dedo teu na nosa cona non bastarán para sandarnos é un bo exemplo.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Poesía
Poesía Poética de un temblor disidente
Frente al mandato de la sobreproducción, Txetxu González propone una poética de la lentitud en ‘Si te preguntas por qué un poco (Orígenes de la hiperestesia)’, una obra híbrida que se mueve entre la poesía, el ensayo y el archivo afectivo.
Poesía
Culturas Joan Brossa, el mago que jugó con la poesía para reinventar el poder de la palabra
Casi inabarcable, la producción creativa de Joan Brossa se expandió a lo largo —durante medio siglo XX— y a lo ancho —de sonetos a piezas teatrales, pasando por carteles o poemas objeto— para tender puentes entre el arte, la política y el humor.
Literatura
50 aniversario Aresti vive en la memoria de un pueblo vasco en disputa
Hoy comienzan en Bilbao los actos del 50 aniversario de la muerte de Gabriel Aresti, referencia ineludible e incómoda de la literatura vasca moderna.
Gasto militar
Gasto militar ¿De dónde sacará Sánchez el dinero para financiar el incremento del gasto en defensa?
La promesa de aumentar las partidas presupuestarias militares necesita redirigir 10.471 millones de euros para alcanzar el 2% del PIB. Cumplirlo este año abre a su vez un grave problema para hacerlo en 2026.
Salud
El precio justo La nueva ley del medicamento o estrategias para bajar el precio de los genéricos (que son caros)
En España pagamos de media un 10% más por los medicamentos genéricos que consumimos que en el resto de la UE. Al mismo tiempo, nuestro gasto farmacéutico ha aumentado un 33% en la última década.
Eventos
Evento Un Salto al periodismo desde el barrio: acompáñanos en un directo sobre periodismo situado
El Salto organiza un evento centrado en el potencial de los formatos sonoros para transmitir información veraz y fiable de forma cercana. Para hacer periodismo desde el barrio y barrio desde el periodismo.
Laboral
Laboral Tres nuevos días de huelga para parar el ERE en Bridgestone
Los sindicatos de forma unánime convocan paros los días 24, 25 y 26 de abril y no descartan ampliar las acciones de lucha para evitar el despido de 546 trabajadores.
There Is Alternative
There Is Alternative De redes, software, cacharritos y todo lo que no sea Elon Musk | TINA #1
Primer programa del podcast There Is Alternative de El Salto Radio sobre el lado oscuro de la tecnología y sus alternativas éticas y responsables.

Últimas

Opinión
Opinión Priorizar bombas sobre camas de hospital
El presupuesto público parece tener siempre un límite cuando se trata de contratar personal o mejorar infraestructuras en Sanidad. Pero no lo tiene cuando se trata de gasto militar.
Opinión
Guggenheim Urdaibai Respuesta al Agirre Center: no participaremos en este juego con cartas marcadas
VV.AA.
El “proceso de escucha” se invalida a sí mismo al existir un plan ya elaborado y no publicado “de expansión discontinua del Guggenheim de Bilbao en Urdaibai”.
Estados Unidos
Extrema derecha Los beneficios de Tesla caen un 71% y Musk anuncia que reducirá su colaboración con Trump
Las protestas contra Elon Musk funcionan y hacen caer los beneficios y el valor en bolsa de la compañía. El anuncio del millonario hace que las acciones de Tesla crezcan cerca de un 5% en apenas unas horas.

Recomendadas

El Salvador
El Salvador El caso Ábrego García destapa el turbio pacto de Trump con Bukele
El joven salvadoreño no ha sido condenado ni en Estados Unidos ni en su país de origen, pero es uno de los cientos de personas con la vida pendiente de un hilo por las políticas de Trump y Bukele.
Siria
Siria Fragmentos de un retorno
Regresar no siempre es fácil. En estas misivas, los sirios Naoura A., residente en Francia, y Basem Al Bacha, residente en Alemania intercambian opiniones con motivo de la vuelta de Naoura a la ciudad donde se conocieron: Damasco.
Historia
Historia Miguel Martínez: “En Villalar, la izquierda arrancó los comuneros al franquismo”
Miguel Martínez, profesor de historia y literatura españolas en la Universidad de Chicago, analiza desde una óptica progresista la Edad Moderna, el momento histórico fetiche de las derechas españolistas.