Análisis
Que di (e que non) o barómetro do CIS sobre Galiza?

Os mesmos datos do Barómetro a permiten realizar outra lectura na que o PP parte con máis vantaxe e o BNG superaría o rendemento que lle outorga o Centro de Investigacións Sociolóxicas.
ana pontón e alfonso rueda
El presidente de la Xunta del Partido Popular, Alfonso Rueda, y la líder de la oposición y del BNG, Ana Pontón.

Politólogo. Miembro de Ideas en Guerra.
@alejandrosrguez.bsky.social

1 feb 2024 16:00

Coas eleccións de Galiza ao virar a esquina, a publicación do barómetro preelectoral do Centro de Investigacións Sociolóxicas (CIS) a unhas horas do inicio da campaña electoral xerou, como sempre, unha importante atención mediática. Con todo, o escenario que expón este barómetro é moi diferente ao que viñan sinalando as enquisas publicadas durante as últimas semanas.

Segundo o CIS, o PP de Alfonso Rueda caería até o 43,2% dos votos, situándose a piques de perder a maioría absoluta e, con iso, o Goberno da Xunta de Galiza cun abano entre os 36 e os 38 escanos, sendo este último o número máxico no Parlamento galego. Pola súa banda, o BNG de Ana Pontón obtería un 29,3% dos votos e, en terceira posición, estaría o PSdeG de Gómez Besteiro nun 20,4% dos votos. Por último, Sumar faríase cun 3,5% dos votos, mentres que Podemos apenas obtería un 0,4%.

No caso do PSdeG, e a pesar da elección de Besteiro para liderar a candidatura dos socialistas en Galiza, o seu partido sufriría unha importante caída de algo máis de catro puntos e tres escanos

Desta maneira, o bloque da dereita, que agrupa ao PP e a Vox, obtería un 44,5% dos votos fronte a un bloque de esquerdas, que aglutina ao BNG, o PSdeG, Sumar e Podemos, situado no 53,6% dos votos. Algo que, fixándonos nos resultados das últimas eleccións, é completamente irreal. Nos últimos comicios, a suma do PP e Vox situouse no 50% dos votos no 2020. Igualmente, no 2016, cando aínda non existía Vox, o PP xa obtivo un 47,5% dos votos. Polo tanto, e por moito que a marcha de Feijóo poida chegar a pasar factura ao PP de Galiza, unha caída de catro puntos con respecto ao resultado de fai catro anos é algo difícil de crer.

Neste sentido, utilizando os datos da matriz de transferencias deste barómetro, unha “cociña” alternativa levaríanos a unha situación moi diferente, aínda que máis axustada ao que, a tenor dos datos, é a realidade electoral de Galiza.

Reestimación CIS Galicia
Reestimación de los datos del CIS para las autonómicas gallegas de 2024, mediante los datos de la matriz de transferencias de este barómetro.

Neste escenario, o PP de Galiza, en contra do que sinala o CIS, non sufriría tanto desgaste pola marcha de Feijóo a Madrid, facéndose cun resultado moi similar ao de fai catro anos. Isto débese a unha importante fidelidade do electorado dos populares, que reteñen a máis dun 80% dos seus votantes no 2020 que, a pesar de cambiar de candidato, volverían elixir a papeleta do PP de Galiza.

Ademais, Alfonso Rueda tamén estaría a lograr atraer a un certo número de votantes do BNG e do PSdeG (un 4,4% e un 5,5%, respectivamente), así como a un terzo dos votantes de Vox, que, ante o fracaso do seu partido fai catro anos, volverían ao único partido do bloque da dereita con opcións de lograr representación en Galiza.

Pola súa banda, o BNG asumiría dunha forma moi clara o liderado da oposición, crecendo máis de seis puntos, o que lles levaría a superar a barreira do 30% dos votos e dos 20 escanos á conta do PSdeG e de Sumar. Este crecemento susténtase nun forte liderado de Ana Pontón, que liderou a oposición ao PP de Galiza durante o últimos catro anos. Algo que é compartido por máis dun 55% e un 60% dos electorados do PSdeG e de Galiza En Común, que sinalan como positiva o labor na oposición do BNG.

Elecciones autonómicas
Elecciones autonómicas A fractura xeracional do voto e outras claves da enquisa do CIS para Galiza
Cando faltan tres semanas para as eleccións en Galiza, a cuestión principal segue sendo a posible perda da maioría absoluta do Partido Popular. O Bloque Nacionalista Galego despunta e podería conseguir o seu maior resultado histórico.

Ademais, a figura de Ana Pontón logrou erixirse como a principal “alternativa” máis aló do seu propio electorado, sendo a preferida para liderar a Xunta de Galiza por un de cada catro votantes do PSdeG (un 24,7%) e por máis da metade dos votantes de Galiza En Común (un 57,1%). Algo que non lograron nin Gómez Besteiro nin Marta Lois ao levar moito menos tempo sendo os candidatos do seu partido en Galiza.

No caso do PSdeG, e a pesar da elección de Besteiro para liderar a candidatura dos socialistas en Galiza, o seu partido sufriría unha importante caída de algo máis de catro puntos e tres escanos até situarse no 15% dos votos. Desta maneira, continuaría a tendencia que levou ao PSOE a perder o liderado da esquerda en favor doutras forzas centradas no territorio, como xa pasou na Comunidade de Madrid con Máis Madrid.

Esta caída débese a unha situación na que, en certa maneira, tamén se atopa o PSOE no resto de España. Por unha banda, polas fugas cara ao PP de Galiza, que xa se sitúan no 5,5% do seu electorado. E, doutra banda, polas fugas cara aos seus principais competidores: o BNG, que leva a un 20,1% do seu electorado e, en moita menor medida, Sumar, que só consegue rabuñar un 3,6%.

Isto, como non podería ser doutra maneira, leva unha baixísima fidelidade de voto, con só un 53,4% dos votantes do PSdeG no 2020 que optarían pola mesma papeleta. Ademais, cun 13,4% de indecisos, son o partido cunha maior porcentaxe de votantes nesta situación. En definitiva, no bloque da esquerda en Galiza, os votantes socialistas non saben moi ben que facer ou, peor aínda, a quen votar. Por tanto, mentres desde o PSdeG non sexan capaces de corrixir esta situación non poderán volver competir co BNG. E, mentres tanto, Ana Pontón continuará liderando a oposición.

No caso de Sumar Galiza, os de Marta Lois faríanse con só un 2,9% dos votos, o que lles impediría superar a barreira electoral do 5% dos votos en calquera das provincias e, con iso, entrar no Parlamento de Galiza. Esta é unha cifra moito máis baixa da que veñen sinalando outras enquisas, pero que está sustentada nunha baixa fidelidade de voto, con só un 20,8% dos votantes de Galiza en Común que votarían á formación liderada por Marta Lois.

Con todo, isto non se debe á ruptura entre Sumar e Podemos, senón á presenza dun BNG que atrae a case un 50% do seu electorado, o que dificulta enormemente a capacidade de xerar unha fidelidade propia para unha formación que, como quen di, acaba de nacer. Así mesmo, as fugas do PSdeG ou do BNG cara a Sumar son moi escasas, con só un 3,6% e un 2,7% dos seus electorados que elixirían a Sumar. Desta maneira, ou Sumar concentra os seus esforzos na Coruña e Pontevedra, logrando un perfil propio fronte ao BNG e o PSdeG, ou a súa presenza no Parlamento de Galiza estará comprometida.

E, por último, está a incógnita de Democracia Ourensá e Podemos Galiza. Os primeiros, ao ser unha formación moi pequena, relativamente nova, de carácter urbano e, sobre todo, que se presenta nunha única provincia, son de difícil detección para as enquisas, que lles sitúan na marxe de obter un escano no Parlamento de Galiza. Para iso, terían que facerse con algo menos duns 10.000 votos, un resultado que superaron amplamente nas últimas eleccións municipais. Con todo, non se vota igual nunhas eleccións autonómicas que, por suposto, nunhas eleccións municipais. Por iso, e aínda que poderían chegar a dar a sorpresa, os datos do CIS, que contan con máis de 11.000 enquisados, sitúanlles por baixo da barreira electoral do 5% dos votos na súa provincia.

En cambio, no caso de Podemos Galiza non parece haber ningún tipo de dúbida: a súa presenza no Parlamento de Galiza é, de xeito evidente, completamente imposible. A presenza dun BNG nunha situación moi favorable e a afinidade do seu electorado coa figura de Ana Pontón impide que Podemos poida superar a barreira electoral en ningunha provincia. Ademais, non están a lograr levar nin un 10% dos votos de Galiza en Común, polo que a derrota está máis que clara para eles.

En definitiva, se hai algo que logrou reunir o consenso tanto do CIS como do resto de enquisas é o feito de que nas eleccións de Galiza aínda hai partido. Cunha campaña electoral por diante que decidirá o voto de máis dun terzo do electorado en Galiza, un importante número de indecisos entre o electorado dos principais partidos e, sobre todo, a falta de credibilidade das enquisas, produto do que sucedeu o 23J, o resultado destas eleccións decidirase por un puñado de votos, xa sexa pola entrada de Sumar no Parlamento de Galiza, pola sorpresa que poida dar o BNG ou, quen sabe, pola fortaleza que logre demostrar o PP de Galiza sen Feijóo.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

AGANTRO
Agantro Tatuaxe: terapia e tendencia
Da marxinación á moda, o carácter simbólico e ritual da tatuaxe atópase actualmente erosionado polas dinámicas capitalistas.
Tribuna
Tribuna Carta aberta a José Soares de Pina, CEO de Altri: “Paren este proxecto que Galicia nin quere nin necesita”
Os argumentos para apoiar o que dicimos son moitos. Situaríanse nun terreo no bordo da ZEC Serra do Careón; provocarían un novo ciclo de plantación masiva de eucalipto ou de importación de países do Sur; e o máis importante: non teñen licenza social.
Salario mínimo
Salario mínimo PSOE y Sumar intentan llegar a un acuerdo para no perjudicar con el IRPF a los trabajadores con el SMI
La ministra de Hacienda ha confirmado que sería “algún tipo de medida que permita compensar a aquellos pocos trabajadores” en la situación de tener que tributar con el salario mínimo.
Guerra en Ucrania
Conflicto bélico Rusia y Ucrania acuerdan un principio de alto el fuego marítimo a instancias de Estados Unidos
La Casa Blanca emite dos comunicados que coinciden en señalar una tregua en el Mar Negro y en prometer trabajo para el final de los ataques energéticos por ambas partes.
Opinión
Opinión Bretón no es un monstruo, ni Martín el nuevo Capote
Frente a la libertad sin peros que defienden unos, la responsabilidad de muchos: la de ciudadanos y librerías que se niegan a comprar o vender, respectivamente, el libro que Anagrama ha tenido a bien materializar.
LGTBIfobia
Manifestación Plataforma Trans planta cara a la transfobia con una manifestación contra el odio
La convocatoria el 29 de marzo denuncia un contexto internacional antiderechos. La organización pide a partidos y sindicatos que se sumen a la marcha porque la transfobia es un problema social, y por lo tanto también político, explican.
Feminismos
Irene García Galán “La memoria feminista hay que construirla desde abajo, desde nuestras casas”
‘Hilaria’ (Errata Nature, 2025) es un libro dedicado a la tatarabuela de Irene García Galán, pero también un ensayo político que navega a través de la memoria feminista, el antipunitivismo y el anarquismo.
Madrid
Madrid La Sareb amenaza con el desahucio a dos jóvenes activistas en Carabanchel
Cadete 7, el bloque en lucha del que el ‘banco malo’ prevé desalojarles de forma inminente este jueves 27, fue el primero recuperado por el movimiento de vivienda de Madrid en 2013 tras haber permanecido deshabitado desde 2008.

Últimas

Gasto militar
Gasto militar “No nos resignamos a la guerra”: 70 organizaciones rechazan la deriva militarista de la UE y el Gobierno
Más de 70 organizaciones y personalidades de la cultura y el activismo firman un manifiesto que rechaza la escalada belicista y el rearme frente a una posible agresión rusa.
Música
Música Pervertidos y puritanos, a los pies de Ethel Cain
Proyectos musicales como ‘Perverts’ de Ethel Cain son capaces de imponer silencio en medio de tanto ruido para pensar en un momento en que las redes sociales son herramientas tendenciosas para la difusión de propaganda de ultraderecha.
Minería
Minería estratégica en Extremadura La Comisión Europea declara “estratégicos” tres proyectos mineros en Extremadura
Las Navas (Cañaveral), Aguablanca (Monesterio) y La Parrilla (Almoharín) obtendrán financiación, verán facilitados sus procesos de tramitación y se beneficiarán de plazos más reducidos. La mina de Valdeflores no es considerada estratégica.
Israel
Genocidio Mercadona vende tampones y patatas procedentes de Israel
En 2024 se produjo una reducción de las importaciones de tampones y patatas israelíes. Mercadona es una de las plataformas que trabajan con estos productos.
Palestina
Cisjordania Hamdan Ballal, codirector de ‘No other land’, agredido por colonos israelíes
Según los testigos que presenciaron el ataque, el cineasta está herido. Poco antes de las 14h el codirector de la cinta ha anunciado que Ballal ha sido puesto en libertad.
Más noticias
Obituario
Obituario Jesús Santos, el basurero que se ganó el corazón de Alcorcón
Alcorconero de toda la vida, teniente alcalde, activista social y sindicalista, Jesús Santos hizo que aquellos que le acompañaron en su camino se ilusionaran por la política.

Recomendadas

Guerra en Ucrania
Guerra en Ucrania Colegios underground en Járkov después de tres años de guerra
La ciudad ucraniana construye escuelas subterráneas, preparadas para aguantar ataques balísticos y nucleares.
Argentina
Estela de Carlotto “Faltan todavía muchos nietos por encontrar”
Al cumplirse 49 años del golpe cívico-militar, la presidenta de Abuelas de Plaza de Mayo dialogó con El Salto y apuntó contra el Gobierno de Milei y su ministra de Seguridad, Patricia Bullrich, que encabeza la represión de la protesta social.
México
Hallazgo en Teuchitlán Crisis de desaparecidos en México: los buscadores, entre el narco y las omisiones del Estado
El hallazgo del cementerio clandestino en Teuchitlán, Jalisco, ha conmocionado a todo México. El país que vive una crisis por la desaparición de más de 120 mil personas, que en 18 años solo han aumentado frente a una pasmosa impunidad.
Comunidad de Madrid
Comunidad de Madrid Un rayo de esperanza tras cinco años de los protocolos de la vergüenza
A punto de prescribir los posibles delitos, un avance judicial abre la puerta a conocer quién decidió no derivar a hospitales a ancianos en residencias en la Comunidad de Madrid.