Televisión pública
Defende a galega, cincuenta venres de negro pola liberdade de expresión

As mobilizacións dos Venres Negros dentro da CRTVG (Corporación de Radio-Televisión de Galicia) cumpriron un ano. O movemento #defendeagalega leva cincuenta semanas denunciando a precarización laboral, expedientes disciplinarios a traballadores e traballadoras, manipulación informativa e pedindo que se cumpra o marco legal aprobado en 2011 para os medios públicos galegos. O silencio é a resposta da dirección e poderes políticos.

Defendeagalega
Persoal da CRTVG apoiando os venres negros. Foto: Defende a galega
16 may 2019 10:00

O día 3 de maio de 2019 houbo tres noticias con centro en Ferrol. A primeira, o XV Premio José Couso Á Liberdade de Expresión era concedido a un grupo de xornalistas da CRTVG. A segunda, este ano –ao contrario que os anteriores– nin a Radio Galega nin Televisión de Galicia emitiron información algunha sobre o acto. A terceira, que os demais medios recolleron as dúas noticias anteriores. As tres noticias reflicten o “estado das cousas” dentro dos medios públicos galegos.

Ademais do anterior, o premio foi recollido o día en que o movemento #defendeagalega cumpría un ano de vida. Cincuenta semanas protestando polo que consideran intromisión no traballo diario para a elaboración de noticias e programas. O colectivo sinala tamén os intereses do goberno da Xunta de Galicia para que os programas, sobre todo os informativos, ofrezan sempre informacións favorables ao executivo autonómico de Núñez Feijóo. E en relación a isto, denuncian o incumprimento e falta de desenvolvemento da Lei dos Medios Públicos de Comunicación Audiovisuais de 2011, así como a perda de valores no tocante á defensa e promoción da lingua galega e a súa cultura.

CHAMAREITE VENRES...NEGRO

En 2018 nace o colectivo #defendeagalega e canda el os Venres Negros. Como apuntan desde o colectivo “os motivos están e estiveron sempre diante. Hai un ano, e seguindo o exemplo dos compañeiros de RTVE, as traballadoras e os traballadores da CRTVG iniciamos unha mobilización coral para tratar de dignificar os medios públicos galegos e implicar a sociedade na loita contra o seu desmantelamento acelerado, a súa instrumentalización política e a deturpación dos fins para os que foron creados”.

Cincuenta semanas protestando polo que consideran intromisión no traballo diario para a elaboración de noticias e programas

A cuestión de por que os venres e por que de negro explícanola desde o mesmo movemento: “Desde o comezo, a nosa mobilización desenvólvese cada venres vestindo de loito, e tamén desde o comezo, difundimos as nosas reivindicacións a través das redes sociais de forma colectiva, porque nesta loita pola defensa dos medios públicos implicámonos profesionais de todos os departamentos”. E cal foi a primeira reacción do equipo directivo? “Non podemos falar de primeiras reaccións do equipo directivo, porque sinxelamente non as houbo. Co paso das semanas foron demostrando unha nula capacidade de escoitar e sen embargo optaron por tentar silenciar o problema”.

A finalidade principal detrás do nacemento da CRTVG era ofrecer medios públicos en galego como garantía de difusión da lingua, ademais de garantir os criterios de obxectividade, veracidade e de pluralismo da información. Todo isto viña dentro da Lei 9/1984 de 11 de xullo, de Creación da Compañía da Radio-Televisión de Galicia. Ademais, en 2011 elaborouse o texto da Lei dos Medios Públicos de Comunicación Audiovisuais. Este último marco legal non estaría a desenvolverse segundo apuntan desde #defendeagalega: “pedimos, simplemente, que se cumpra a Lei de Medios, aprobada hai oito anos, e que prevé instrumentos como o Consello de Informativos para velar pola independencia e a profesionalidade, e que a día de hoxe está sen constituír”.

O Consello de Informativos sería o lugar onde os propios traballadores e traballadoras, baixo criterios xornalísticos, elaborarían a axenda de noticias dos informativos de radio e televisión. Isto sempre sen intromisións políticas de ningunha caste, tentando preservar a independencia tanto da información como das tarefas xornalísticas.

A lei de 2011 inclúe tamén a elección do presidente da Corporación mediante votación no Parlamento de Galicia, para iso precisaría do apoio das tres cuartas partes da cámara galega. Mais a cuestión é que, en 2009, logo dun acordo PP-PSOE, a persoa que pasaría a dirixir a CRTVG sería o até daquela director de La Región, Alfonso Sánchez Izquierdo. Desde ese día, hai xa case dez anos, continúa no seu posto. Os motivos están na falta de maioría cualificada para a elección dun novo director e a falta de desenvolvemento da lei de 2011.

Sumado aos dous puntos anteriores, o goberno presidido por Alberto Núñez Feijóo presentou unha Lei de Acompañamento dos Orzamentos de 2016, coa que confirmaron no seu posto a Sánchez Izquierdo “sine die”. Así o recolle o texto: “o Consello de Administración da Compañía de Radio-Televisión de Galicia e a súa dirección xeral continúan, nos termos establecidos na Lei 9/1984, de 11 de xullo, de creación da Compañía de Radio-Televisión de Galicia, no exercicio das súas funcións ata que se inicie pola Corporación RTVG a súa actividade de prestación do servizo público de radio e televisión. Se neste momento non estivese elixida a persoa titular da súa dirección xeral, o exercicio das súas funcións corresponderá transitoriamente á persoa que fose titular da dirección xeral da Compañía”.

A PRESIÓN

A acusación de manipulación, desinformación e os coñecidos como “fakes” é o “pan de cada día” que moitas voces dirixen contra os medios. O nacemento de #defendeagalega quere visibilizar o feito de que estas accións non dependen da maioría dos e das profesionais. A política ou liña editorial que segue un medio depende en grande parte ou totalmente da dirección. “Hai moitas maneiras de dirixir os enfoques das informacións que se ofrecen, pero sen dúbida unha das principais eivas nas mesas de decisión é prescindir do criterio do xornalista, non escoitar a quen fai a cobertura informativa, non ter en conta o seu punto de vista á hora de seleccionar os contidos. E iso non só contravén a esencia mesma do xornalismo, senón que demostra pouca intelixencia e unha falta absoluta de respecto aos e ás profesionais”.

Manipulación
A directiva da TVG rexeita as críticas
O departamento de Proxección Social da CRTVG emite un comunicado interno defendéndose das críticas pola súa cobertura sobre os incendios.

Existe algún risco para os e as profesionais da CRTVG de non aceptaren estas “directrices”? A resposta é afirmativa, pois estaríase cuestionando unha serie de normas “non escritas” dentro da “política informativa” da Corporación e os seus responsables. “Hai traballadores e traballadoras que precisamente por facer algo tan subversivo como querer aplicar criterios profesionais á hora de redactar unha noticia, son apartados e marxinados na redacción, pasando a realizar tarefas consideradas pola xefatura como de menor entidade ou importancia no informativo”.

A resposta anterior apunta o mobbing laboral que pode aplicarse desde os equipos directivos cara a redacción. Non obstante, existen outras vías de “axeitar” os contidos de programas informativos, como a precarización . “Canto máis precaria sexa a relación laboral máis difícil será poder resistir as presións sobre o traballo sensible. E nas redaccións da radio e da tele públicas é desgrazadamente cada vez máis habitual que as informacións "sensibles" se lles encarguen a redactores e redactoras bolseiras ou con contratos en prácticas”.

Persoas aínda en formación asumen tarefas propias de profesionais que son apartados e apartadas por non seguiren determinados criterios informativos

Por tanto, persoas aínda en formación asumen tarefas propias de profesionais que son apartados e apartadas por non seguiren determinados criterios informativos. Cuestiónase así non só a valía profesional, senón o valor engadido dos anos de experiencia e o coñecemento do medio. Xunto a isto, preguntados como se deixa sentir isto na escaleta de noticias, ou mesmo nos horarios de programación, #defendeagalega declara que “non hai un criterio único ou uns criterios marcados sobre a elaboración da escaleta. O que denunciamos é que moitas veces prima o criterio político sobre o criterio xornalístico á hora de escoller unha información, onde vai ou que duración ten”. Todo isto, insisten, sen ter en conta a opinión e o criterio dos profesionais da cadea.

A CONTRADICIÓN

O Premio José Couso para a Liberdade de Expresión leva o nome do cámara galego de Tele 5 asasinado durante a invasión de Irak. O Colexio Profesional de Xornalistas de Galicia creara o premio para ser outorgado mediante votación dos profesionais colexiados e colexiadas, aos compañeiros e compañeiras que dunha maneira ou doutra, representasen co seu labor o exercicio da liberdade informativa e xornalística. A votación deste ano non deixaba dúbidas, #defendeagalega. “É un premio moi prestixioso, concedido en edicións anteriores a referentes do xornalismo libre e de calidade e ademáis leva o nome de José Couso, o noso compañeiro. O feito de que a decisión do premio parta precisamente de compañeiros e compañeiras xornalistas supón, ademais, o apoio expreso da profesión ás nosas demandas, e o seu recoñecemento á nosa dignidade”.

Denunciamos que moitas veces prima o criterio político sobre o criterio xornalístico á hora de escoller unha información, onde vai ou que duración ten

Os informativos da CRTVG sempre recollían a noticia da entrega, este ano de 2019, non. “A reacción suscitada na dirección da CRTVG fala por si mesma: a prohibición expresa de informar nos medios públicos desta noticia, porque é unha noticia, e así se considerou nas anteriores edicións do premio. Nesta ocasión, o medio que debera garantir a liberdade informativa tomou a decisión ‘corporativa’ de censurar a información”.

Non obstante, outros medios, públicos e privados si informaron tanto do premio como do comportamento da CRTVG. Tamén as redes sociais esparexeron máis alá do ámbito galego a situación e as protestas dos profesionais da Corporación. “Gustaríanos, por suposto, que a incidencia fose maior, entendendo incidencia como repercusión, coñecemento e apoio ás nosas reivindicacións. Por iso apelamos durante todo este tempo á implicación da cidadanía. Os medios públicos son de toda a sociedade, por iso é importante que todas e todos os defendamos. Con todo, ao longo de todos estes meses os apoios, dentro e tamén fóra, non deixaron de medrar, tanto de forma individual como de colectivos de todos os ámbitos, e iso danos azos para seguir”.

TVG
CRTVG condenada por vulnerar o dereito de folga

A Sección Primeira do Tribunal Superior de Xustiza de Galiza obriga á empresa a pagarlle ao sindicato CUT 15.625,50 € por substituír a unha presentadora folguista limitando o efecto da convocatoria de 24 horas.

Informar de un error
Es necesario tener cuenta y acceder a ella para poder hacer envíos. Regístrate. Entra en tu cuenta.

Relacionadas

Culturas
El Salto Radio True crime o el placer de ver culpables
Destripamiento. Violación. Muerte. En geometrías variables y servidos en distintos grados de creatividad y detalle. ¿Programación del Festival de Terror de Sitges? No. Un día cualquiera en tu feed de Netflix o de Youtube.
Cárceles
Carabanchel Tele Prisión, memoria audiovisual de una cárcel
Además de varias películas que se han acercado a la cárcel de Carabanchel, Tele Prisión fue un canal de televisión interno en el que participaron numerosos reclusos y algunos educadores de esa prisión madrileña. Emitió de 1985 a 1987.
Urbanismo
medio ambiente El mar no espera: retrato de la regresión del litoral alicantino
La línea de costa mengua año tras año a causa de temporales marítimos y los estragos que generan diques, puertos, y espigones en las corrientes, que modifican la superficie arenosa.
Estados Unidos
Estados Unidos Trump es declarado culpable de 34 delitos, pero la condena no le impedirá presentarse en noviembre
El expresidente republicano hizo pagos a dos mujeres para encubrir sus relaciones sexuales y falsificó esos pagos en los documentos de su campaña presidencial de 2016. La sentencia será leída en julio.
Ocupación israelí
GENOCIDIO EN GAZA La UPV/EHU recibirá 4,2 millones por colaborar en nueve proyectos europeos con Israel
Hasta tres universidades, así como cuatro entidades gubernamentales de Israel, acompañan a la Universidad del País Vasco-Euskal Herriko Unibertsitatea en iniciativas de la Unión Europea donde participan además empresas que contribuyen al genocidio.
Palestina
Palestina Mustafa Barghouti: “Tiene que haber un embargo militar inmediato contra Israel”
El líder de Iniciativa Nacional Palestina saluda el reconocimiento del Estado por parte de tres países europeos pero exige que los gobiernos tomen nota de las demandas de los pueblos que piden medidas de boicot para aislar al régimen de Netanyahu.
Energías renovables
Energía y territorio Avalancha de macroparques solares en suelo rústico en Mallorca
La plataforma Renovables sí, però així no reclama una moratoria para frenar los más de 70 proyectos en tramitación que amenazan el campo isleño.
Ocupación israelí
Genocidio en Gaza El sonido de las bombas en Gaza irrumpe en las calles de Logroño
Una quincena de activistas acampados en la Universidad de La Rioja ha trasladado el sonido de las bombas que día a día resuenan en Gaza a las calles de Logroño
Especulación inmobiliaria
Gentrificación ¿Por qué se levanta Lavapiés?: “Esta manifestación es solo el principio”
El tejido social del barrio convoca la gran manifestación del 1 de junio para visibilizar la recuperación de la movilización vecinal y denunciar la turistificación, la destrucción de los servicios públicos o el racismo institucional
Violencia machista
Precariedad laboral Huelga de 24 horas en el servicio de atención a las víctimas de violencia machista en Madrid
Las trabajadoras denuncian que el problema, que ya provocó paros parciales y concentraciones, se enquista. Las trabajadoras de la red denuncian falta de personal, de medios y de alojamientos para atender a las mujeres y sus hijos e hijas.

Últimas

Sanidad
Sanidad pública de gestión privada El Hospital del Vinalopó seguirá privatizado pese a las 15.000 firmas en contra
Este viernes 31 de mayo finaliza el plazo para que se inicien los trámites de reversión al sistema público que el gobierno de Mazón no activará pese a la ausencia de informes que avalen la prórroga de la concesión.
Palestina
Acampadas Universitarias Palestina “Hay que seguir dando pasos para hacerle sentir a Israel como nos sentimos nosotros: solos y abandonados”
Muawia y Juan, palestino e israelí, han encontrado en la acampada por Palestina de la Universidad de Jaén, un espacio de encuentro que difícilmente podrían tener en su tierra. Un lugar seguro para resistir conjuntamente los envites de la ocupación y
Ocupación israelí
Genocidio en Gaza Una acción de desobediencia civil en Sol pide la ruptura del Gobierno y las universidades con Israel
Estudiantes de la Acampada de Madrid por Palestina despliegan una pancarta gigante para exigir el fin de la colaboración con el gobierno y los centros universitarios israelíes.
Más noticias
Tratado de la Carta de la Energía
TCE Victoria de los activistas climáticos: la UE Sale del Tratado de la Carta de la Energía
VV.AA.
La salida del TCE se erige como un faro de esperanza y un testimonio del poder de nuestro activismo colectivo para moldear un mañana mejor.
El Salto Radio
El Salto Radio El Expolio de África
Hablar de África es, la mayoría de las veces, hacerlo sobre cosas terribles: pobreza, guerras tribales, epidemias, incapacidad para gestionar su futuro… Pero es con diferencia el continente más rico, aunque esa riqueza no revierte en su población
Sphera
Elecciones europeas ¿Qué nos jugamos en derechos LGTBIQA+ en las próximas elecciones europeas?
La Unión Europea cuenta con una estrategia para la igualdad de las personas LGBTIQ 2020-2025. Del 6 al 9 de junio se celebran las elecciones europeas.
Infraestructuras
Ampliación norte València vuelve a salir a la calle contra la ampliación del Puerto
La Comissió Ciutat-Port ha denunciado censura por parte de la EMT y Metrovalencia, que han retirado los anuncios de la manifestación de este viernes que la plataforma ya había contratado con ambas empresas pública

Recomendadas

Literatura
Literatura Las escritoras de ‘clima ficción’ que llegan de América Latina
Autoras como Andrea Chapela, Clauda Aboaf, Adriana Bruno, Laura Ortiz o Silvia Moreno-García amplían los límites de la ciencia ficción o la fantasía en clave ecologista, decolonial y de memoria.
Política
Política El congreso aprueba la ley de Amnistía
Los 177 votos afirmativos dan luz verde a una de las leyes claves de la legislatura con la misma mayoría del bloque de la investidura.
Derecho a la vivienda
Abuso Policial Los 18 de la Macarena: cómo la violencia policial acabó con un proyecto para personas sin hogar
18 personas fueron detenidas y enviadas a prisión provisional en Sevilla en 2018 por la ocupación de viviendas para personas en situación de calle tras un desalojo mediado por la violencia policial. En julio se celebra el juicio contra los imputados.
Ocupación israelí
Ilán Pappé “Netanyahu y la extrema derecha israelí buscan una limpieza étnica en Gaza”
Este historiador israelí pone en duda que las presiones internacionales consigan frenar el genocidio aunque reconoce en conversación con El Salto que se está produciendo un cambio en la opinión pública mundial.