Música
DADGA: “Un dos nosos obxectivos é que a xente nova goce coa nosa música”

María Jorge, María Carpente (violíns), Hugo Franco (guitarra) e Claudia Franco (voz e pandeireta) forman DADGA. O seu nome ven dunha abreviación da afinación da guitarra (DADGAD, co sistema de notación musical anglosaxón). Levan tocando xuntos desde 2012, mais fixeron o seu primeiro concerto no Festival Nun Local de 2017. 

Antes de subir o seu álbum a YouTube estiveron en China, México, Escocia, Estados Unidos e Catalunya, lugares onde entraron en contacto con diferentes músicos do panorama folk internacional e difundiron a música galega. Agora, poderemos escoitar o seu novo álbum en diferentes salas por toda Galiza, contaxiándonos con ese “bo ambiente” que transmiten cando tocan. Falamos cos irmáns Hugo e Claudia para coñecelos e saber un pouco máis desta nova onda do folk.

De onde sae a idea de xuntarvos?
Hugo: Do San Simón Fidelcamp, que o organiza meu pai, alí fixémonos todos colegas. Tocamos un par de temas xuntos e a cousa funcionaba… E até agora.

Subíchedes en decembro a YouTube o voso novo álbum. Que evolución atopades desde que vos xuntáchedes?
Hugo: Arrancamos con composicións miñas ou melodías tradicionais sinxelas. Despois veu xa o de compor temas xuntos, tamén con María. Como curiosidade, gravamos o disco todos xuntos á vez. Caracterizámonos por ter unha conexión entre nós ao tocar e tamén co público. Gravamos o disco igual que como tocamos.
Claudia: Ademais facemos arranxos a temas tradicionais que vou seleccionando eu. Aporto sobre todo a letra, mais vemos que nos vaia ben a todos. Arranxamos esas cancións a partir dunha choiva de ideas entre todos e vai tomando forma.

Se tirasemos un pouco máis polo de aquí, chegaría unha onda de xente nova ao folk

Como é exactamente a forma de composición e elección deses temas tradicionais?
Claudia: Son adaptacións de canción antigas mantendo as súas raíces, é dicir, collemos a canción antiga e mantemos os adornos de voz característicos das vilas e aldeas onde se tocan. O problema aquí e que os rexistros que hai non son exactos. As columnas respéctanse, mais modernizánse e xogamos coas estruturas libremente.
Hugo: Non son puramente tradicionais, mais digamos que un gaiteiro desa zona recoñecería a canción. Os nomes son topónimos das zonas onde se tocaba. A Xota de Folgoso, por exemplo, é característica de Folgoso do Courel. A inexactitude á hora de trasladalo prodúcese porque a música popular tampouco se interpreta sempre igual nas aldeas, entón os rexistros nunca son exactos ás formas tradicionais ao 100%.

E por que un grupo de xente nova coma vós decide facer un grupo de música tradicional galega?
Hugo: Claudia e mais eu sempre estivemos na escena folk, polo meu pai. María e Marina uníronse máis tarde e descubriron o xeitosa, espontánea, doada e satisfactoria que é esta música. Entón pensamos todos: “Foder, ten que haber algo de xente nova neste mundo”.

Credes que está en perigo a música tradicional galega?
Claudia: Penso que actualmente está vivindo un auxe, xa que diversos grupos se están a animar a facela, con outros estilos musicais, quizais.
Hugo: E con sorte iso comeza a chegar á xente moza. Poderíamos dicir que ese é o noso obxectivo; que a xuventude goce coa nosa música e vexa nela un punto común de diversión e de escoita como calquera outra. É unha música perfectamente doada para enganchar á xente nova. Ademais é unha música moi fácil de bailar e de pillarlle o ritmo. É unha música moi exportable.

Aínda así, farían falta máis grupos novos?
Hugo: Iso traenos competencia (risas), mais si, cantos máis sexamos mellor. Se a xente tirase un pouco máis polo de aquí da casa, quizais de verdade chegaría unha nova onda do folk na xente nova.

Sendo música folk e tradicional galega, incorporaredes gaitas ao grupo nalgún momento?
Claudia: Por agora non, o formato tal e como está funciona ben. Usamos principalmente cordas, algo de percusión e voz.
Hugo: O caso é que as melodías que tocamos veñen da gaita. Case todo o repertorio de violín tradicional galego está ligado á gaita.

Estamos abertos a colaborar con outros artistas, mesturar xéneros e facer novas estruturas con influencias diferentes

Ultimamente vemos como a música electrónica influencia diversos estilos musicais, desde o rock ata o hip-hop. Pode acontecer unha mistura da música electrónica co folk?
Hugo: Si, de feito xa hai grupos que o están a facer. A min paréceme algo xenial todo o que sexan avances para a música. Pode ser un enganche para a xente nova e mantendo as raíces.

Cal é o factor diferencial que tedes para enganchar á xente xoven?
Claudia: Falando musicalmente, os arranxos, mais a conexión que temos entre nós nótase nos concertos. Somos todos amigos. Ese bo ambiente chégalle á xente.

Falando de influencias, cales son as vosas máis claras?
Hugo: Cada un por separado escoita cousas diferentes. No estilo folk os nosos Mestres da escola tradicional de aquí foron a primeira influencia que tivemos, coma Berrogüetto ou Riobó. A nivel internacional Alasdair Fraser, Natalie Haas ou Chris Thile, tamén bastante do panorama escocés, catalán e mexicano.
Claudia: Sí, logo a música que escoitamos individualmente tamén xoga un papel importante. Cada un escoita música moi variada coma o reggae, trap, soul, música de autor, etc.

Viaxachedes xa polo mundo difundido a vosa música. Cal é o fin destas viaxes?
Hugo: Fai nada fomos a Escocia, ao North Atlantic Fiddle convention, que é unha convención a nivel internacional de violín. Iso foi como xogar no Camp Nou, estaban alí os máis grandes do panorama do folk e tocamos con eles as cancións galegas. Logo en México, China, Estados Unidos ou Catalunya fomos a difundir a nosa música. Sorprendeunos que en México se tocaba a música folclórica que soa en Europa, pero están influenciados tamén pola súa tradición.
Claudia: Ademais estamos abertos a colaborar con outros artistas, mesturar xéneros e facer novas estruturas con influencias diferentes.

Védesvos adaptados ao novo modelo de negocio do streaming con multinacionais coma Spotify ou YouTube?
Hugo: Sí, e adaptarnos aínda máis é unha tarefa pendente. Nós sacamos primeiro o CD en formato físico para poder agasallarllo á xente alá onde fomos e que nos coñecesen. Despois, subimos todas as cancións a YouTube.

E por último, novos proxectos en mente? Pode ser o festival de Ortigueira un obxectivo?
Hugo: Por agora ir pechando datas de concertos e darnos a coñecer nas radios e televisións, que a xente coñeza o noso traballo dos últimos anos. En canto a Ortigueira, oxalá! Imos todos os anos e sería incríbel poder tocar alí!